Aşağıdaki açıklamalar "4924 sayılı Kanun" ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan 2.9.2003 tarihli Sözleşmeli Sağlık Personeli Atama ve Nakil Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
1- Sözleşmeli sağlık personeli becayiş yapabilir.
Becayiş aynı unvandaki sözleşmeli sağlık personelinin bir hizmet biriminden başka bir hizmet birimine karşılıklı olarak yer değiştirmesidir. Becayiş yapabilmek için aynı yeri isteyen bir kişi daha bulmak gerekmektedir.
"Sözleşmeli Sağlık Personeli Atama ve Nakil Yönetmeliği"nin Atamalara İlişkin Usul ve Esaslar başlıklı 8'inci maddesinin (g) bendinde "Sözleşmeli personelin, aynı unvanda istihdam edilmek kaydıyla, üstleri vasıtasıyla sözleşmenin bitimine bir ay kala ilgili İl Sınav ve Kura Komisyonlarına karşılıklı yer değiştirme talebinde bulunması halinde görev yerleri, talepleri doğrultusunda değiştirilir. Bu şekilde yapılacak bir yer değiştirmede, sözleşmeli personelin, istihdam edildiği hizmet biriminde en az 1 yıl çalışmış olması şartı aranmaz. Ancak, sözleşme yapıldıktan sonraki karşılıklı yer değiştirmeler yeni sözleşme döneminin başlangıcında uygulanır. Ayrıca, görev yerleri kura ile belirlenen personelden, kura sonuçlarının ilanından itibaren bir hafta içinde Merkez Sınav ve Kura Komisyonuna birlikte başvurarak yer değiştirme talebinde bulunanların yerleri, talepleri doğrultusunda değiştirilir." hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre;
a- Sınavla yapılacak sözleşmeli sağlık personelinin ilk atamasında becayiş yani karşılıklı yer değiştirme yapılamamaktadır. İlk atamalarda becayiş yapılması, sadece kur'a ile atama yapılan uzman tabip, tabip, diş tabibi ve eczacı pozisyonlarına yapılacak atamalar için bahis konusudur.
b- Becayiş ilişkin başvurular sözleşmenin bitimine bir kala ilgili İl Sınav ve Kura Komisyonlarına yer değiştirme talebinde bulunması üzerine yapılır. Buna göre 2005 yılı başlarında bir yıllık sözleşme yapacak olanlar, yıl sonuna doğru (sözleşmelerinin bitimine bir ay kala) ilgili İl Sınav ve Kura Komisyonlarına karşılıklı yer değiştirme talebinde bulunurlar ve bu talep doğrultusunda yerleri değiştirilir. Yeni sözleşme döneminde adaylar yer değiştirmiş olarak göreve başlarlar.
2- Sözleşmeli sağlık personelinin Sağlık Bakanlığınca ilan edilecek boş yerlere naklen tayin isteyebilir…
Sözleşmeli sağlık personeli, yer değiştirme suretiyle naklen atanma hakkına sahiptir. Ancak bunun için Sağlık Bakanlığının boş yerleri ilan etmesi ve başvuruları alması gerekmektedir. Bu konuya ilişkin olarak, "Sözleşmeli Sağlık Personeli Atama ve Nakil Yönetmeliği"nin Atamalara İlişkin Usul ve Esaslar başlıklı 8'inci maddesinin (d) bendinde "Bir sözleşmeli personel pozisyon unvanından sınavla atanması öngörülen diğer bir pozisyon unvanına nakiller ile, sözleşmeli personelin aynı pozisyon unvanı ile sınavla atanması öngörülen diğer boş pozisyonlara nakillerde sınav puanına göre yapılacak sıralama esas alınır." hükmü, (f) bendinde ise "Sözleşmeli personel pozisyonları arasında kura veya sınavla yapılacak nakillerde, nakledilecek sözleşmeli personelin istihdam edildiği hizmet biriminde en az 1 yıl çalışmış olması şarttır." hükmü yer almaktadır. Bu hükümlere göre şunu söyleyebiliriz: sözleşmeli sağlık personelinin, Sağlık Bakanlığınca açıklanacak boş pozisyonlara nakil hakkı bulunmaktadır. Bu halde ilan üzerine başvurular yapılacak ve bu başvurularda sınav puanı esas alınacaktır. Ancak bugüne kadar henüz bir ilan yapılmamıştır. İlgili yönetmeliğie göre Sağlık Bakanlığı yılda bir kez bu şekilde naklen tayin kadrolarını açıklayarak yerleştirme işlemlerini yapabilir.
3- Memur eş, sözleşmeli sağlık personelinin yanına tayin isteyebilir…
Uygulamada bu sorunlu bir konudur. Zira ilgili mevzuat hükmüne göre memurlar sadece memur olan eşleri için nakil isteyebilmektedir. 11.01.2005 tarihinde yayımlamış olduğu Danıştay kararlarında da görüleceği üzere, eşi SSK'ya veya Bağ-Kur'a tabi olarak çalışanlara eş durumundan nakil hakkı tanınmaması, mevzuatımıza aykırı değildir. İlgili kararlarda gerekçe olarak, "idarenin bütün işlemlerinin temel hedefi olan kamu yararını sağlama amacının gerçekleştirilmesinin kişilerin sübjektif karar ve tutumlarına bağlı kılanamayacağı" belirtilmiştir. Diğer taraftan, mevzuatımız sadece SSK'ya veya Bağ-Kur'a tabi olarak çalışanları değil kamuda çalışan memurlar dışındaki diğer kamu görevlilerini de (KİT II sayılı cetvel, hakim, savcı, askeri personel) eş durumu kapsamı dışında tutmaktadır. İşte bu hususun değiştirilmesi gerekmektedir.