Ülkemizde sağlık emekçilerinin kronikleşen sorunlarının nedenleri ortadan kaldırılmaksızın palyatif önlemlerle günü kurtarmaya çalışan sağlık otoriteleri yeni sorunlar yaratmak da ustalaştılar. Ustalıklarının en belirgin özelliklerinden biri ekip çalışmasının belirgin olduğu iş kolumuzda ekip çalışmasını parçalamak ve ekip üyelerini birbirinin rakibi haline getirmektir. Özel sektör çalışma ilişkilerinin ruhunu, kamusal alana entegre edip bizi bölüp, parçalayarak gücümüzü dağıtarak, hak arayan çoğunluğu azaltmak istediklerini de biliyoruz. Bu metodu sağlıkta dönüşümün başladığı günden beri biliyoruz.
Bilindiği gibi; 5 Nisan 2023 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan kanun hükmünde kararnamenin 17. Maddesinde, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen ek madde ile Adli Tıp Kurumunda, hekim kadrosunda bulunan personele ilave ödeme yapılacağı kararlaştırılmıştır. Hekimlerinin ücretlerinin yükseltilmesi, yoksulluk sınırının üzerine çıkarılması için yapılan düzenlemeleri olumlu bulmaktayız. Diğer iş kollarımızda olduğu gibi Adli tıp kurumunda da çalışmalar ekip olarak yapılmakta, işler tek meslek grubu tarafından yapılmamaktadır. Ülkemizde 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler adli tıp kurumunun önemini ve çalışma sorunlarını da tartışmaya açmıştır. Sağlık ve sosyal hizmet alanlarıyla benzer sorunlar yaşayan adli tıp emekçilerinin alanlarına özgün sorunları da artarak devam ederken, ekip anlayışını, iş barışını bozan bu düzenlemenin hizmetin niteliği ile ilgili yeni problemler oluşturacağı öngörülmektedir.
Bu düzenleme ile Tıp dışı alanlarda kalan hiçbir personele, herhangi bir iyileştirme yapılmamış olup, “yılda 30 günü geçmeyen izin süreleri için fiilen görev yapma şartı aranmayacaktır” maddesinden de yine bir meslek grubu yararlandırılmış, diğer adli tıp emekçileri bundan muaf tutulmuş. Yapılan bu değişiklikle emekçiler arasındaki mevcut ücret durumunda büyük bir uçurum oluşturulmuştur.
Sendikamız emekliliğe yansımayan ve temel ücreti yükseltmeyen döner sermaye, ek ödeme ve teşvik gibi ödemelerin güvencesiz ücretlendirme olduğunun bilincinde olarak yoksulluk sınırı üzerinde emekliliğe yansıyan temel bir ücreti herkes için istemektedir. Bu temel ücret üzerine yapılan işin riski ve niteliği, eğitim durumu, hizmet yılı gibi kriterler ile giydirilmiş temel ücret mücadelesini sürdürmektedir. Ancak bunu elde edinceye kadar herkesin katkı sunduğu ve payını aldığı bir döner sermaye düzenlemesi gerekirken, bu katkıdan sadece bir meslek grubunun çok daha büyük oranda pay alması iş barışı açısından yaralayıcıdır ve adil değildir. Kaldı ki bahsi geçen tutarların ödenebilmesi için, hem döner sermaye miktarının artması gerekeceği gibi hem de diğer uzmanların alacağı payın azalmasına sebep olacaktır. Her kademeye yapılacak sağduyulu bir artışın, hazineye veya döner sermayeye mevcut düzenleme kadar yükü olmayacaktır.
Adli Tıp Kurumu, adli tıp ve adli bilimler alanında adli bilirkişilik görevi yapmaktadır. Adli Tıp Kurumu sadece tıp alanında değil; kimya, fizik, biyoloji, bilişim, trafik, psikoloji gibi birçok adli bilim alanında uzmanlık raporları vermektedir. Raporların önemli bir bölümü hekimlerin dâhil olmadığı süreçlerle, adli bilimlerde uzmanlaşmış mühendis, kimyager, biyolog, psikolog, antropolog gibi meslek uzmanlarınca üretilmektedir. Kurumun hazırladığı raporların altına atılan uzman bilirkişi imzalarının değeri; alınan sorumluluk ve risk bakımından tıp ve tıp dışı alanların tümünde eşittir. Yapılan işin mahiyeti ve raporlanan dosya sayısı göz önünde bulundurulduğunda, aynı bilirkişilik hizmetini veren ve eşit imza sorumluluğuna sahip paydaşların döner sermaye dağılımında oluşan fark, iş yeri barışını bozan, adalet duygusunu zedeleyen, ileriye dönük zamanlarda motivasyonu düşürecek ve çalışma isteğini azaltacak bir uygulamadır. Atılan imzada sorumluluğun eşit olması ancak alınan sorumluluk oranında tüm meslek gruplarına eşit oranda iyileştirme yapılmamış olması adil değildir. Yapılan düzenlemeyle oluşan son durum aşağıdaki tabloda detaylı şekilde verilmiştir.
| UNVAN | D NER
SERMAYE ORANI % |
D NER SERMAYE
( 0/0 100) |
MAAŞ +
SABİT ÖDEME |
MAAŞ
SABİT DÖNER TOPLAMI |
UYGULANACAK EK ÖDEME ORANI | UYGULANACAK
EK ÖDEME TUTARI |
MAAŞ + SAFİT
+ DÖNER YENİ EK ÖDEME |
|
| Atk Başkan Yrd (Doktor) | 650 | 49 541,40 | 30 08597 | 79 627,37 | 450 | 18 539,99 | 98 167,36 | |
| Atk Başkan Yrd | 650 | 49 541 ,40 | 30 08597 | 79 627,37 | 79.627,37 | |||
| Atk Kurul Başkanı | 625 | 47.296,31 | 25.417,85 | 72.714,16 | 450 | 18 539,99 | 91 254,15 | |
| Atk Kurul Üyesi | 600 | 45 680,31 | 25.048,29 | 70.728,60 | 450 | 18.539,99 | 89 268,59 | |
| Atk Grup Başkanı (Doktor) | 600 | 44.634,67 | 25.032,17 | 69 666,84 | 450 | 18.539,99 | 88 206,83 | |
| Atk Grup Başkanı | 600 | 44.634,67 | 25.032,17 | 69.666,84 | 69 666,84 | |||
| Atk Daire Başkanı (Doktor) | 550 | 39.570,90 | 26.531 | 66.102,19 | 450 | 18.539,99 | 84.642,18 | |
| Atk Daire Başkanı | 550 | 39.570,90 | 26.531 | 66.102,19 | 66.102,19 | |||
| Uzman Tabip | 550 | 35 452,24 | 24.822,26 | 60 274,50 | 450 | 18.539,99 | 78.814,49 | |
| Uzman Diş Tabibi | 550 | 29.629,17 | 22.792,04 | 52.421,21 | 450 | 18.539,99 | 70.961,20 | |
| Tabip | 500 | 23.034,99 | 21.340,22 | 44.375,21 | 226 | 9 311,20 | 53.686,41 | |
| Diş Tabibi | 500 | 23.034,99 | 21.230,22 | 44.265,21 | 226 | 9.311,20 | 53.576,41 | |
| Hukuk Müşaviri | 9.627,50 | 23.965,13 | 33.592,63 | 33592,63 | ||||
| Personel Müdürü 1/4 | 4.879,76 | 21.596,56 | 26.476,32 | 26.476,32 | ||||
| Uzman Mühendis 1/4 | 12.496,83 | 21.317,51 | 33.814,34 | 33.814,34 | ||||
| Mühendis 1/4 | 10.478,59 | 21.308,27 | 31.786,86 | 31.786,86 | ||||
| Kimyager 2/1 | 7.638,26 | 18.211,40 | 25.849,76 | 25.849,76 | ||||
| Fızıkçİ 3/1 | 7 455,74 | 17.610,44 | 25 066,18 | 25 066, 18 | ||||
| Uzman Biyolog 1/4 | 9.232,71 | 22.792,04 | 32.024,75 | 32.024,75 | ||||
| Biyolog 1/4 | 7.987,79 | 17.523,05 | 25.510,84 | 25 510,84 | ||||
| Psikolog 1/4 | 7.543,90 | 17.363,75 | 24.907,65 | 24.907,65 | ||||
| Sağlık Teknikerı 1 14 | 3.881 | 16.297,81 | 20.179,17 | 20.179,17 | ||||
| Tekniker 2/1 (THS) | 5.453,55 | 16.159,52 | 21.613,07 | 21.613,07 | ||||
| Teknisyen 8/3 (THS) | 3.055,43 | 14.462,00 | 17.517,43 | 17.517,43 | ||||
| Laborant 1/4 | 5.025.11 | 17.498,90 | 22.524,01 | 22.524,01 | ||||
| Veri Hazırlama 1/4 | 2.083,95 | 15.143,39 | 17.227,34 | 17.227,34 | ||||
| Memur 5/1 | O | 12.676,12 | 12.676,12 | 12.676,12 | ||||
| Hizmetli 6/9 | 186,39 | 12.813,49 | 12.999,88 | 12.999,88 |
Bu tabloda mühendisle uzman tabip arasında 2.4 kat, kimyagerle tabip arasında 2 kat maaş farkı oluşturulduğunu görüyoruz. Ücretler arasında açılan bu makas, verilen hizmetin niteliğini, hızını ve verimini de yavaş yavaş kesecektir. Çatışan, yarışan meslekler ve meslek mensupları yaratanlar kamusal yararı hiçe sayarak bu ülke halkına zarar vermektedirler.
Sendikamız performans sisteminin devamı olan teşvik ek ödemesi yönetmeliğinin hukuka aykırı maddeleri için dava sürecini başlatmıştır ve bu düzenleme de teşvik ek ödeme yönetmeliğindeki değişiklik sonucunda gerçekleştirilmiştir. Konunun hukuksal boyutu avukatlarımızca değerlendirilmiş, hukuksal boyutuyla elimiz maalesef çok da güçlü değildir.
Dayanışma yerine rekabeti dayatan, emekliliğe yansımayan ücret artışları karşısında yürüttüğümüz mücadelenin önemli bir ayağı da Toplu İş Sözleşmeleridir. Hukuksal mücadeleyle, fiili ve meşru mücadeleyi birlikte yürüten sendikamız Adli tıp kurumunda yaşanan bu sorunun çözümünde de adli tıp emekçilerinin tavrının ve örgütlülüğünün belirleyici olacağını düşünmektedir. Toplu sözleşme sürecine giderken adli tıp kurumu emekçilerinin insanca yaşamaya yetecek temel ücret talepleri, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin talepleri başta olmak üzere ekonomik, özlük ve sosyal durumlarını iyileştirecek taleplerinin toplu iş görüşmelerine taşınması oldukça elzemdir. Biliyoruz ki yaşadığımız her sorun sağlık ve sosyal hizmetler sisteminin bir sonucudur. Bu nedenle örgütlülüğü büyütmek sorunları fiili ve meşru her türlü mücadele yöntemiyle çözmekten başka bir seçeneğimiz bulunmamaktadır.
Adli Tıp kurumunda adli tıp uzmanı bilirkişilerin döner sermaye katsayılarının arttırıldığı gibi adli bilim uzmanı bilirkişilerin ve tüm personelin katsayısının arttırılmasını ve adil bir ücret dağılımını talep eden Adli Tıp Kurumu emekçilerini SES’te örgütlenmeye ve birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz.
Emeğimizin hakkını alana kadar SES’imizi duyurmaya, her alanda mücadelemizi sürdürmeye devam edeceğiz. 18.04.2023
Merkez Yönetim Kurulu