Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık tesislerinde görevli personele ek ödeme yapılmasına dair yönetmelik 04/03/2020 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır. Bu yönetmelik önceki 2006 tarihli ve kamu hastaneleri kurumu personeli döner sermaye yönetmeliklerini yürürlükten kaldırmış ve 1 Nisan 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bu yönetmelik 2. ve 3. Basamak sağlık hizmeti verilen sağlık tesislerinde uygulanacaktır. Birinci basamak sağlık hizmeti ile ilgili 28.11.2014 tarihli yönetmelik halen yürürlüktedir.
Yönetmelik performansa dayalı ek ödeme dağıtım hususlarını düzenlediğinden ötürü değerlendirme yaparken SGK SUT Tebliği, Sağlık Bakanlığı Global Bütçe Protokolü ile birlikte ele alınması yararlı olacaktır. Ayrıca Tıbbi İşlemler Yönergesi’nin 1 Nisan 2020 tarihine kadar açıklanacağı belirtilmiş, Hizmet Verimlilik Katsayısına ilişkin mevzuatın da önümüzdeki süreçte çıkacağı ifade edilmiştir.
Yapılan Değişikliklerin Amacı:
Cumhurbaşkanlığı sistemine göre teknik düzenlemeler yapmak,
Performansa dayalı ek ödeme verilmesinde daha çok çalışma karşılığında ilave ödeme getirerek, daha fazla emek sömürüsü yapmak,
olarak özetleyebiliriz.
Yapılan Değişiklikler:
1- 3. Basamak sağlık tesislerinde kullanılan kliniğe bağlı çalışanlar formülü yeniden düzenlenmiş bireysel puan daha etkin kılınmış puan üretmeden ek ödeme alınmasına son verilmiş.
2- Mükemmeliyet merkezi olarak tescillenen birimlerde ilgili mevzuat çerçevesinde fiilen tam zamanlı çalışan personelin ek ödeme hesaplanmasında kullanılan hizmet alanı kadro unvan katsayısı %50’ye kadar arttırılır hükmü eklenmiştir.
3- GETAT kapsamındaki işlemlere puan tanımlamış ve bu alanda çalışanlara yeni katsayılar belirlenmiştir.
4- Uzmanlık branşlarında farklı kadro unvan katsayısı tanımlanmıştır. Mevzuat öncesi klinisyen-klinisyen değil şeklindeki, ameliyathane ve yoğun bakımda çalışan hekimlerin katsayısı dar anlamda değişirken yeni düzenlemeyle 90’nın üzerinde ayrı branşa ayrı katsayısı uygulamasına geçilmiştir. (Örneğin Kardiyoloji 2,98, Ortopedi 3,06, Radyoloji 2,78 gibi)
5- Tıbbi hizmet sunum alanlarında görev yapan tabip dışı personelin hizmet alanı kadro unvan katsayısında düzenlemelere gidilmiştir.
6- Özellikli Tıbbi İşlemler Puanı: O dönem içinde özellikli tıbbi işlemler yapan hekimlere verilecek puanı ifade etmekte olup, özellikli tıbbi işlemlere katılım oranını belirleme yetkisi Bakana verilmiştir.
7- Ek Puan Tablosu yeniden düzenlenmiş ve bu alanda çalışan personelin motivasyonu ve desteğinin sürdürülmesi amaçlanmış,
8- Bilimsel çalışma puanının belirlenmesi daha ayrıntılı bir hale bürünmüştür.
9- Mesai içi ve mesai dışı ek ödeme hesaplaması birleştirilerek mesai dışı puanlar %10 artırılmış,
10- Özellikli sağlık hizmetleri sunan alanlarda çalışan personel (yoğun bakım, acil gibi) katsayıları artırımlı olarak standart (eski düzenlemede yardımcı sağlık personeli katsayısı 0,40 iken özellikli hizmetlerde görev yapan 0,50’ydi) iken yeni düzenleme ile Tıbbi Hizmet Sunum Alan Oranı Tablosu ile sağlık hizmeti sunulan alanlar 36 ayrı parametreye ayrılmıştır (Örneğin Acil Hizmetler 3. Seviye %29, Acil Hizmetler 1. Seviye %22, Palyatif %4, Radyoterapi %2),
11- Tıbbi Hizmet Sunum Alan Oranı Tablosu altına esnekleşme politikalarına yönelik “Tıbbi hizmet sunum alan oranına, mesaisini tamamlayan, 32 saate kadar nöbet tutan ve karşılığında izin kullanmayan personel için %2, mesaisini tamamlayan, 32 saat ve üzeri nöbet tutan ve karşılığında izin kullanmayan personel için ise %4 eklenir, hükmü eklenmiştir.
12- Sağlık personelinin maliyet kontrolü ve verimliliğini artırmak ve teşvik etmek amacıyla; ilaç tüketimi, tetkikler, memnuniyet oranları, sarf malzeme kullanımı gibi kriterlere göre Hizmet Verimlilik Katsayısı uygulaması getirilmiştir. İlgili mevzuat çıkarılana kadar tüm personelin katsayısı 1 üzerinden değerlendirilecektir, hükmü yer almıştır.
13- Tıbbi İşlemler Yönergesi ile 1 Nisan tarihine kadar yayınlanması gerekmekte;
– Ayaktan muayenede çoğunlukla otomatik olarak kodlanan işlemler puanlandırılmayacak,
– Muayene puanı 21’den 16’ya düşürülecek, muayene MHRS ile yapıldığında 3 puan, E-Nabızdan geçmiş işlemlere bakıldığında 2 puan ilave edilecek (Düzenleme ile düzenleme öncesi hekim ayakta muayenede 21 puan ve otomatik kodlanan işlemlerden ayrı ayrı puan alırken değişiklik ile otomatik kodlanan işlemlerden puan alamamakta ve ayaktan muayene puanı 16’a düşecektir. Otomatik kodlanan işlemler dışında değerlendirilme yapıldığında ortalama 50 hastaya bakan hekim aynı puanı alması için 66 hastaya bakması gerekmektedir. Bu hasta sayısı otomatik kodlanan işlemlere puanındaki kayıp nedeniyle daha da artacaktır)
– Yatan hasta vizitleri 21’den 30’a çıkarılacak,
– Bazı branşların muayene puanları revize edilecek,
– Kamu hastanelerinde A grubu ameliyatlara ağırlık verilmesi için puanı artırılacak,
– MR, Tomografi raporlama ve USG çekim puanları %10 düşürülecek,
14- Tek acil servisi olan hastanelere verilen laboratuvar ve röntgen hizmetlerinde görevli personelin özellikli birim katsayısından yararlanacağına dair kural yazılmamış. Ancak, TİS metni olduğundan uygulama devam edecektir.
15- Tıbbi işlem puanı bulunmayan tıbbi ve idari ünitelerde çalışan tabip, diş tabibi, uzman tabip, uzman diş tabibi ve temel tıp bilimleri uzmanlarının kadro unvan katsayıları artırılmıştır.
Değerlendirme;
Esnekleşme politikası artırılmakta,
Hekim düzeyinde bugünkü gelir düzeyinin korunması için daha fazla hasta bakması ve daha sistemle uyumlu entegre çalışmasını dayatılmakta,
Personele verimlilik uygulamaları dayatılmakta,
Personelin özellikli hizmetler sunması istenmekte,
Ayaktan tedavi yerine yatarak tedaviye yönlenmesi istenmekte,
Personelin mesai dışı çalışma, daha fazla nöbet tutması ve izin kullanmamasına, özellikli hizmetlerde çalışmasına yönelik teşvikler bulunmakta,
Dönemsel sağlık politikalarına yönelik Mükemmeliyet Merkezleri GETAT gibi alanlarda personelin çalışması için teşvikler taşımakta,
Sonuç
Değerlendirme kapsamında ortaya konulan 9, 10, 11, 12. ve 13. maddeler ile dayatılan esnekleşme politikaları hukuksal anlamda sorunlu alanlar olarak durmaktadır. Bu hususları içeren yönetmelik maddeleri üzerinden Danıştay’a yürütmeyi durdurmalı iptal davası açılacaktır.
Dava açma süresi Nisan ayı sonuna kadardır. Şube/temsilciliklerimizin yönetmeliği inceleyerek, yukarıda değinmediğimiz veya eksik değindiğimiz hususlar konusunda genel merkezimizi bilgilendirmeleri halinde bu hususlar da değerlendirilecektir.