COVİD-19 salgınında psiko-sosyal destek hizmetleri hakkında Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na yazı gönderdik.

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI’NA

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı çalışan sosyal hizmet emekçileri içerisinde Covid-19 salgınına karşı psiko-sosyal hizmet ekipleri illerde valilik ve merkezde İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğünce il müdürlüklerinden talep edilmiştir. Ancak sendika merkezimize iletilen bilgiler doğrultusunda bu psiko-sosyal destek ekiplerine verilen görevlerle ve görev sınırlarına ilişkin çok ciddi sorunlar yaşandığı tespit edilmiştir.

Gelinen aşamada sosyal hizmet emekçileri, yurt dışından gelen ve özel olarak ayrılmış çoğu KYK olan binalarda 14 günlük karantinaya alınan kişilere “psiko-sosyal destek hizmeti”  vermek için, ayrıca havaalanından yolcuların transferinde de sosyal hizmet emekçiler “mihmandarlık” yapmak için görevlendirilmektedir. Bu uygulamalar ACİLEN durdurulmalıdır. Şöyle ki:

-Karantina binalarında verilecek acil hizmetler, kişilerin sağlık durumlarının kontrol altında tutulması ve takiplerinin yapılmasıdır;  ayrıca günlük ihtiyaçların insana yaraşır koşullarda sağlanması için gerekli fiziki ve diğer koşullarının oluşturulmasıdır. Karantina binalarında psiko-sosyal destek verilemez. Tanılama yapıldıktan sonra ancak psikolojik desteğe gereksinimi olan bireylere bu konu ile ilgili eğitimden geçmiş donanımlı profesyoneller tarafından yerine getirilebilir. Bu süreçte yapılacak diğer tüm bilgilendirme ve yönlendirmeler ise uzaktan yapılmalı, online ve telefon hatları kullanılarak, video, sesli yöntemler kullanılarak gerçekleştirilmelidir.

-Karantina binalarına “psiko-sosyal destek” adı altında sosyal hizmet emekçilerinin gönderilmesi kabul edilemez. Halihazırda karantina binalarında verilen hizmetler temel ihtiyaçların karşılanmasına yönelik organizasyonlardır, sağlık ve temel ihtiyaç organizasyonudur. Buralara görevlendirilen sosyal hizmet emekçilerine de bu temel ihtiyaçlara ilişkin işler yaptırılmak istenmektedir. Bu işler, sosyal hizmet emekçilerinin görevi değildir, psiko-sosyal hizmeti destek hiç değildir. Bu işle ilgili mevcut kuruluşlar vardır (Kızılay, AFAD).

– Bilimsel açıdan değerlendirildiğinde de kriz esnasında psikolojik destek gerçekleştirilemez. Psiko-sosyal destek eğitimlerinde de bu bilgiler aktarılmaktadır.

-Afetlerde psiko-sosyal destek, afet sonrası ortaya çıkabilecek psikolojik uyumsuzlukların, bozuklukların önlenmesi, aile ve toplum düzeyinde ilişkilerin yeniden kurulması/geliştirilmesi, etkilenenlerin “normal” yaşamlarına geri dönmesi sürecinde kendi kapasitelerini yeniden fark etmeleri ve güçlenmelerinin sağlanması, toplumda gelecekte ortaya çıkması muhtemel afet ve acil durumlarla başa çıkma/iyileşme/toparlanma becerilerinin artırılması ve yardım çalışanlarının desteklenmesini içeren ve afet döngüsünün her aşamasında yürütülen çok disiplinli hizmetler bütünü olarak tanımlanmaktadır.

-İçinde bulunduğumuz durum ise, bilinen afet tanımının da ötesinde her yönü ile bireyleri toplulukları ve ülkeleri topyekun etkilemektedir. Henüz tanılama sorunlarının da yaşandığı, gerçek bilgiye ulaşma konusunda kısıtlamaların bulunduğu bu ortamda yurtdışından gelen, çoğunluğu umre ziyareti dönüşü karantinaya alınan bireylere yönelik “psiko-sosyal destek hizmeti” verilmesi için profesyonellerin görevlendirilmesi, afetlerde psiko- sosyal destek hizmetlerinin amacı ve içeriği ile çelişmektedir.

-Şu an mevcut uygulama, karantina binalarında bulunan bireylerin sözde psiko-sosyal destek adı altında zaman geçirmelerine katkıda bulunmak olduğu açıktır. Sosyal hizmet emekçilerinden binalarda katları dolaşmaları, karantina altındakilerle sürekli temas etmeleri, ihtiyaçlarını tespit etmeleri istenmektedir. Bu, sosyal hizmet emekçilerinden görevleri olmayan işler yapmaları istenmesiyle beraber, onları hiç bir önlem almadan veya yetersiz önlemlerle virüs bulaşı riski altına sokmaktır. Bu ise hem sosyal hizmet emekçilerinin güvenliği, hem de Covid-19 virüsüne karşı alınan önlemleri risk altına atmak demektir. Sorumluluğu telafi edilemez sonuçlara neden olacaktır.

-Bu durum, gerçek psiko-sosyal destek hizmeti verilmemesi nedeniyle normal zamanda yürütülen ve bilimsel temelleri olan psiko-sosyal destek hizmetinin de içinin boşaltılmasına neden olacaktır. Ayrıca psiko-sosyal desteğin bireylere ve gruplara iradelerine bağlı olarak sunulduğunda anlamı olacağı da unutulmamalıdır.

– Dünya Sağlık Örgütü ve Covid-19’la ilgili bilimsel diğer kaynaklar da hatta bakanlıklar tarafından çıkartılan kaynaklar da psiko-sosyal desteğin uzaktan bilgilendirme ve uzaktan destek eşliğinde yapılması, online yöntemler, hatlar, video ve diğer kayıtlar yoluyla verilmesi konusunda uyarılar yapılmaktadır.  İl müdürlükleri tarafından yapılanlar ise bu uyarılara açıkça aykırıdır.

– Mevcut uygulama ve görevlendirmelere itiraz eden emekçiler ise tehdit edilmekte. Baskı uygulandığı, özellikle ASDEP personelinin işten çıkartılmakla tehdit edildiği bilgileri sendikamıza iletilmiştir.

-Sosyal hizmet emekçilerine yönelik bu görevlendirmeler bir an önce iptal edilmeli, sosyal hizmet emekçileri karantina binalarından çekilmelidir. Bu hizmetlerin yürütülmesinden sorumlu yöneticiler bu konuda uyarılmalıdır. Sendikamız tarafından da bu sürecin ve ihmallerin, olası telafi edilemez sonuçlarının takip edileceği bilinmelidir.

Bu süreçten sonra psiko-sosyal destek uygulamalarının da aynı hassasiyet ve bilimsel temellere dayanılarak yapılması için tüm birimlerin uyarılmasının önem arz ettiği açık ve nettir.

Gereğini bilgilerinize sunar, çalışmalarınızda başarılar dileriz. 20.03.2020                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  Merkez Yönetim Kurulu

İLETİŞİM: SES – Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası
Çankaya, Kızılay, Necatibey Cad. No:82 D: 4, 06420 Ankara Telefon: (0312) 232 61 22 e-Posta: [email protected]