2002 yılından itibaren hızlandırılan Sağlıkta Dönüşüm Programı ile 1. Basamak Sağlık Hizmeti veren Sağlık Ocakları tasfiye edilmiş, Aile Hekimliği sistemine geçilmiştir.
Şimdi de çeşitli düzenlemelerle 1. basamak sağlık hizmetinde çalışan sağlık emekçilerine, (hekim, ebe, hemşire vb) işletme haline getirilmiş hastanelerin acil servislerinde nöbet hizmeti, 112 acil ambulans hizmetinde de geçici görevlendirmenin önü açılmıştır:
1- Aile Hekimliği Kanunun amacı, 1. basamak sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi ve birey ihtiyaçları doğrultusunda koruyucu sağlık hizmetlerine ağırlık verilmesidir. Kanuna 2012 yılında yapılan ekleme ile 1. Basamak Sağlık Hizmeti ve Koruyucu Sağlık Hizmeti görevi unutularak Aile Hekimleri ve hekim dışı personele 2. Basamak Sağlık Hizmeti verilen yerlerde nöbet görevi getirilerek Aile Hekimliği Sistemi amacından saptırılmaktadır.
2- 657 sayılı kanunun ek 33. maddesinde aylık 130 saate kadar nöbet tutturulabileceği düzenlenmiştir. Aile Hekimliği Kanunu’nda 2012 yılında, Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinde 19 Temmuz 2013 günü yapılan değişiklik ile öncelikle Toplum Sağlığı Merkezleri, sonra da Aile Sağlığı Merkezleri çalışanlarına haftada 30 saati geçmemek üzere nöbet görevi verilmesi, Aile Sağlığı Merkezi çalışanlarının aylık 120 saat fazla çalıştırılacağı bir sistemi getirmektedir. Bu durumda nöbet hizmeti de gören personelin asli görevlerini, hangi zamanda ve ne şekilde yürütecekleri bilinmez hale getirilmekte, nöbet hizmeti nedeniyle bu görevlerin aksatılması sonucu çalışanların hastalarla karşı karşıya getirilmesine zemin hazırlanmaktadır. Bu, giderek artmakta olan şiddet için bir gerekçe oluşturacak bir uygulamadır.
3- Sendikamız, Aile Hekimliği Sistemi yürürlüğe girdiğinden beri bu sistemin Türkiye gerçekleri ile uyumlu olmadığını, koruyucu sağlık hizmetlerinin verilmesi yerine, giderek poliklinik ağırlıklı sistem getirildiğini, dolayısıyla koruyucu sağlık hizmetlerinin ihmal edildiğini ifade etmektedir. Aile Sağlığı Merkezleri’ne nöbet sistemi getirilerek sistem amacından koparılmakta, Aile Hekimleri ve personeline nerede ihtiyaç varsa orada çalıştırma dayatılarak özel bir çalışma alanı olmaktan çıkarılmaktadır.
4- Bu uygulama ile Sağlık Bakanlığının 663 sayılı KHK ile yeniden yapılandırılmasında birbirinden ayrılan üç ayrı bağlı kuruluş arasındaki ilişkiler karmaşıklaştırılmaktadır. Bağlı kuruluşlardan Halk Sağlığı Müdürlükleri yapılanması içinde bulunan Aile Sağlığı Merkezleri çalışanlarının, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu’na bağlı Genel Sekreterliklerin yönetimindeki Yataklı Tedavi Kurumlarında, Seyyar Hastanelerde ve Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinde çalıştırılacak olmaları sistemin fiilen tasfiye edildiğini göstermektedir. Aynı personelin Acil 112 Ambulans Hizmetleri’nde görevlendirilme olasılığı ayrı bir karmaşanın önünü açmaktadır. Bu uygulama, yeni sistemin aslında hastaneleri işletmeye dönüştürmekten başka bir amacının olmadığını ortaya koymaktadır.
5- Hem acil servis nöbeti, hem de 112 acil ambulans hizmetlerinde görev yapmanın öncelikle uzmanlık gerektiren, uzmanlık olmaması halinde bununla ilgili eğitimin alınmış olduğunu gösteren bir sertifika gerektirdiği açıktır. Ankara Tabip Odası’nın, Eğitim ve Araştırma Hastaneleri’nin Acil Servis’lerinde Asistanlara Triyaj Nöbeti tutturulması ile ilgili açtığı davada Ankara 1. İdare Mahkemesi, belirttiğimiz bu gerekçelerle yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
Sendikamız bu düzenlemelere ilişkin hukuki süreci başlatmıştır. Bu güne kadar olduğu gibi; koruyucu sağlık hizmetlerinin öncelendiği, sağlığın üretim-tüketim sarmalında metalaştırılmadığı toplumcu bir sağlık sistemi oluşturuncaya ve demokratik çalışma koşulları sağlanıncaya kadar mücadelemiz devam edecektir.
Sağlık emekçilerine ve kamuoyuna saygılarımızla. 26.07.2013
MERKEZ YÖNETİM KURULU