TAŞERON ÇALIŞTIRMANIN SON ÖRNEĞİ:
ADANA NUMUNE HASTANESİ’NDE İŞTEN ÇIKARMALAR
“YAŞAR NE YAŞAR, NE YAŞAMAZ” HİKAYESİ…
Ülkemizde son yıllarda “Sağlıkta Dönüşüm Programı” adı altında sağlık alanında bir dizi değişimler yaşanıyor. Aslında en temelde değişen şey, sağlığa yaklaşımın kendisi. Sosyal devletin sorumluluğu altında olması gereken, eğitim ve sağlık başta olmak üzere temel hakların tasfiye edilerek piyasalaştırılması sürecinde sağlık hizmeti de kamusal bir hizmet olmaktan çıkartılıyor. Sağlık hizmetinin finansmanından, hizmetin sunuluş biçimine, koruyucu sağlık hizmetlerinin planlanmasından sağlık çalışanlarının istihdam biçimine kadar herşey piyasa mantığı içerisinde kurgulanıyor.
Hastanelerin kamusal niteliği ortadan kaldırılıp, “Döner sermaye” uygulanmasıyla işletmeleştirilmeye başlandığında kamu çalışanı sağlık personelinin hakları adım adım ellerinden alınmaya başlandı. Ücret ve özlük hakları her geçen gün biraz daha tırpanlandı. Yeni kamu çalışanı kadrosu açılmayarak önce işleri yürütecek personel sıkıntısı yaratıldı. Ardından hastanelerin önce temizlik, yemekhane, bakım onarım vb. hizmetleri, ardından hemşire, laborant, röntgen teknisyeni, otomasyon görevlisi, hastabakıcılık gibi doğrudan sağlık hizmetleri ihaleye çıkarılmaya başlandı. Açılan davalar sonucu oluşan yargı kararlarına ve yasalarımızda yasaklayıcı hükümler bulunmasına rağmen, asıl iş olan sağlık hizmeti, çeşitli isimler altında (servis görevlisi, servis elemanı, temizlik işçisi vb.) taşeron şirketler eliyle istihdam edilen sağlık çalışanları tarafından hayata geçirilmeye başlandı. Bugün, sayıları 100 binlere yaklaşan bu statüde çalışanların kamu hastanelerindeki oranı %60’lara ulaşmış durumdadır.
Taşeron şirketler aracılığı ile sağlık çalışanı istihdam edilmesi iki temel sonuç ortaya çıkarmaktadır:
1-Kamusal bir hizmet olan ve süreklilik, bütünlük ve istikrarın esas olduğu sağlık hizmetinin bölünüp parçalanarak taşeron firmalar eliyle gördürülmesi sağlığın doğasına aykırı olup, sağlık hizmetinin niteliğini olumsuz etkilemektedir.
2-Taşeron çalıştırma biçimi sağlık çalışanlarının en temel haklarını ortadan kaldırmakta ve aynı işyerinde aynı işi yapan kadrolu çalışanlarla eşitsiz koşullar yaratması nedeniyle başta Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırılık oluşturmaktadır.
tüm sağlık personeli yapılan ihaleler ile hizmet alımı ile çalıştırılıyor. 3-6 aylık ya da yıllık sözleşmelerle gerçekleştirilen bu çalıştırma biçimi sürekli girdi çıktılar yapılarak çalışanların yıllık izin, kıdem tazminatı gibi en temel kazanılmış haklarını kağıt üzerinde ortadan kaldırıyor. İhalelerin yenilenme dönemlerinde ise tamamen keyfi biçimlerde bazı çalışanlar isimleri yeni gelen şirkete verilmeyerek, sözleşmeleri yenilenmeyerek sorgusuz sualsiz, çoğu zaman yazılı bildirim dahi yapılmadan işten çıkartılabiliyor.
Bunun en son örneği, 15 Nisan 2009 tarihi itibarıyla taşeron şirketin değiştiği Adana Numune Hastanesi’nde yaşanıyor. Hastanede ve bağlı birimlerde taşeron şirkete bağlı olarak çalışmakta olan 517 çalışandan 166’sının sözleşmesi yenilenmeyerek haksız ve hukuksuz bir biçimde işten çıkartıldı. 10 yıldır -15 yıldır söz konusu hastanede çalışmakta olan, ama emekleri yok sayılan taşeron sağlık çalışanları, şirketin değişmesi ve kriz koşulları bahane edilerek bir kalemde yok sayılmaktadır. Adana Numune Hastanesi’nde yaşananlar tipik bir “yaşar ne yaşar, ne yaşamaz” hikayesidir. Yani tipik bir “taşeron çalıştırma” hikayesidir… Ne ilktir, ne de taşeron çalıştırma biçimi ortadan kaldırılmadığı sürece son olacaktır. İçinden geçtiğimiz günlerde, resmi rakamlarla bile işsizliğin %15’lere vardığı kriz koşullarında daha da artacağı görülmektedir.
Evet, bir kez daha söylüyoruz, taşeron çalıştırma biçimi işçilerin en temel haklarını ihlal etmektedir. Bu çalıştırma biçimi en temel insan haklarına ve yasal düzenlemelere aykırıdır ve yasaklanmalıdır. Tüm sağlık çalışanlarına güvenceli çalışma koşulları, tek ve eşit statü sağlanmalıdır.
İNSAN İHALEYLE ÇALIŞTIRILMAZ!
SAĞLIKTA TAŞERON OLMAZ!
İŞTEN ÇIKARMALAR YASAKLANMALIDIR!
TÜM SAĞLIK ÇALIŞANLARINA GÜVENCELİ, TEK VE EŞİT STATÜ İSTİYORUZ!
DEV SAĞLIK-İŞ ÇUKUROVA BÖLGE ŞUBESİ
SES ADANA ŞUBESİ
ADANA TABİP ODASI