‘Bize kanatsız melekler deniyor ama ücret zammı istediğimizde melekliğimiz unutuluyor’
İsveç’te Sağlık Federasyonu ile işverenler arasında toplu iş sözleşmesi görüşmeleri sürerken bir grup hemşire Mart ayı içinde “Yeter artık” diyerek “2008 Maaş İsyanı”nı başlattı. Vasteras ilindeki devlet hastanesinin 15 nolu bölümünde çalışan Fatma Aslan ve Rolf Forslund adlı hemşireler tarafından başlatılan isyan kısa sürede ülkenin dört bir yayına yayıldı. Hemşireler talepleri gerçekleşmediği takdirde istifa edeceklerini açıkladılar. “Maaş İsyanı”na şimdiye kadar 10 bin 255 hemşire ve 5 bine yakın öğrenci katıldı. Nisan ayı başlarında İşverenlerle Sağlık Federasyonu yöneticileri hemşirelerin ücretlerine 3 yıl için yüzde 8.2 oranında zam yapılması için anlaştılar. Sendika bürokratları tabandan gelen tepkiler sonucu toplu sözleşmeyi imzalamaktan vazgeçerek greve gitme kararı almak zorunda kaldılar. Ama grevin etkisini sınırlamak için kademeli olarak greve gidilmesini kararlaştırdılar. 21 Nisan günü 2 bin 500 hemşire greve başladı.
‘Maaş İsyanı’nı başlatmanızın nedenlerini anlatır mısınız?
Rolf Forslund: Yıllar boyu işverenler tarafından kullanılmaktan bıktık. Kanatsız melekler olarak adlandırılıyoruz ve bizden her işi yapmamız bekleniyor. Güç koşullarda akşam, gece demeden çalışıyoruz. Ama ücret zammı istediğimizde melekliğimiz unutuluyor. Olanaksızlıklardan, bütçe yetersizliğinden söz ediliyor, aşırı ücret zammı istemekle, sorumsuz davranmakla suçlanıyoruz. Bu kısır döngü onyıllardır böyle gidiyor. Bu gidişe dur demek için “Maaş İsyanı”nı başlattık.
İstekleriniz nelerdir?
Fatma Aslan: Yeni mezun olan hemşirelerin işe başlama ücreti 18 bin kron. Biz bunun 23 bin krona yükseltimesini ve çalışan tüm hemşirelerin maaşlarına 5 bin kron zam yapılmasını istiyoruz.
İşverenler taleplerinizin vergi artışlarına neden olacağını söylüyorlar.
Rolf Forslund: İşverenler bizlerle halkı karşı karşıya getirebilmek için bilinçli olarak bu tür şeyleri gündeme getiriyorlar. Kendi maaşlarına yüzde 50’lere varan zamlar yapan genel müdürler ve şefler biz zam isteyince bizleri sorumsuzlukla suçlayabiliyorlar. Bu tür suçlamalarda bulunan şeflerin istifa etmelerini istiyoruz.
Sendika da taleplerinizi aşırı buluyor.
Fatma Aslan: Biz olmasaydık sendika toplu sözleşmeyi çoktan imzalamıştı. Onlar hemşirelere enfasyonun altında ücret zammı verilmesi için işverenlerle anlaşmışlardı. Ama sendika genel kurulunda buna karşı çıktık. Bu nedenle gerilemek ve greve gitmek zorunda kaldılar. Sağlık Federasyonunun başındaki yöneticiler bizim çıkarlarımızı savunmuyorlar.
Rolf Forslund: Biz bu yılın başlarında işyerinde toplantı yaptık ve belirlediğimiz taleplerimizi sendikaya iletik. Aynı talepleri üç kez iletmemize rağmen bize cevap bile vermedikleri için “Maaş İsyanı”nı başlatmak zorunda kaldık. Sendika yöneticilerinin tutumunu protesto etmek için sendikadan istifa ettim.
Sendikada kalıp mücadele etmek daha doğru olmaz mıydı?
Fatma Aslan: Ben hala sendikanın üyesiyim ama sendika yönetimi sürekli olarak bizimle uğraşıyor. “Maaş İsyanı”nı engellemek için ellerinden geleni yapıyorlar. Gazetelere demeç verip toplu istifaların yasalara aykırı olduğunu söylüyorlar. Amaçları hemşireleri korkutmak ve bizlerle birlikte davranmalarını engellemek. Biz mahkum veya köle değiliz. İstifa etme, işten ayrılma hakkımız var. Biz gösterilere iş elbiselerimizle katılıyoruz. Ama onlar işverenlerle birlikte bunun yasalara aykırı olduğunu, suç işlediğimizi söyleyebiliyorlar. Bizim örgütlediğimiz gösterilere katılmamaları için hemşireleri uyarıyorlar.
Rolf Forslund: Taleplerimize yanıt vermeyen sendikaya neden aidat ödeyeyim. Buna rağmen sendikanın tüm eylemlerini destekliyorum. Sendika üyesi olmamama ve hiç bir yerden maddi yardım almamama rağmen greve katılıyorum.
Hükümetin greve ve taleplerinize karşı ilgisiz kalmasını nasıl yorumluyor sunuz?
Fatma Aslan: Hükümet büyük işlerle uğraşıyor. Demokrasi ve insan hakları için uluslararası konferansları topluyor. Eşitlikten bahsediyorlar. Kimi kandırıyor bunlar? Sen önce kendi hemşirelerine sahip çık. Ben 3 yıllık yüksek okul okudum. Üç yıldır da hemşire olarak çalışıyorum. Maaşım 18 bin 800 kron. Bu İsveç devleti için utanç verici bir şey. (Stockholm/ EVRENSEL)