Ankara Şubemiz asistan hekimlerin yaşadıkları sorunlara ilişkin hazırladığı raporu kamuoyuyla paylaştı. Fazla çalışma saatlerine ve angaryaya dikkat çekilen raporda, “Pandemiyle mücadelede ve daha sonrasında nitelikli bir sağlık hizmeti için asistan hekimlerin sorunları giderilmeli ve talepleri bir an önce karşılanmalıdır. Asistan hekimler ucuz insan gücü değildir” ifadelerine yer verildi.
Ankara Şubemizin raporu aşağıdadır.
ASİSTAN HEKİMLER TÜKENMEKTE
Türkiye geneli yataklı tedavi kurumlarında 130 bine yakın hekim görev yapmakta olup, bu hekimlerin %26’si asistan hekimlerden oluşmaktadır. Ankara geneli ise yataklı tedavi kurumlarında 15 bini aşkın hekimin %44’ü asistan hekimlerden oluşmaktadır.
Türkiye geneli sağlık hizmetlerine artan talep karşısında ayaktan başvuru ve yatan hasta yoğunluğundan kaynaklı asistan hekimlerin yükü her geçen gün artmaktadır.
Sağlık Bakanlığı Hastanelerine yapılan başvuru sayısı, 2001 yılında 64.738.234 iken, SDP sonrası 2019’da 387.622.848 olmuş, pandemi döneminde ise, hasta başvuru sayısı 239.981.820 olarak gerçekleşmiştir. Bu da demektir ki hekim başına başvuru 4.813’ten 9.171’e kadar yükselmiş, pandemi döneminde ise halkın sağlık hizmetlerine erişim sorunu yaşaması nedeniyle 5.149 olmuştur.
Hem sağlık hizmetlerinin hastane hizmetleri çerçevesine indirgenmesi hem de pandemi ile mücadelenin hastane kapılarında başlaması sağlık emekçileri ağır iş yükü altında tükenme noktasına getirmiştir.
İktidar sağlık hizmetlerinin örgütlenme sorununun faturasını sağlık emekçilerine çıkarmaktadır. Ayaktan başvuru ve yatan hasta yükündeki artış karşısında asistan hekimler uzun mesai saatlerine maruz bırakılmış artan talep karşılanmaya çalışılmıştır.
Ülkemizde eğitim ve araştırma hastaneleri ve üniversite hastanelerinde gerek poliklinik hizmetleri gerekse yataklı servis hizmetleri yoğunluklu olarak asistan hekimler tarafından yürütülmektedir.
Asistan hekimlerin çalışma şartlarına ilişkin sorunları pandemi ile birlikte katlanarak artmıştır. Bu süreç hem ruhsal hem de bedensel olarak yıpranan asistan hekimleri, başta tükenmişlik olmak üzere ciddi sorunlar ile karşı karşıya bırakmıştır.
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Ankara Şubesi olarak ilimizde görev yapan 6.750’e yakın asistan hekimin iş yükünü ortaya koymak için ilimizde bulunan bir hastane ve örneklem servisler üzerinde yaptığımız çalışma, asistan hekimlerin iş yükünü bir kez daha ortaya koymuştur;
SES Ankara Şube olarak yaptığımız çalışmada tespitlerimiz;
* İlimizde asistan hekimler 32 saatlik kesintisiz mesailer yapmaktadır,
* Asistan hekimler ucuz iş gücü olarak görülmektedir,
* Özellikli birimlerde dahi iş riskine rağmen asistan hekimler yeterli kadar dinlenememektedir,
* Ayın 4 günü evinde geçiren ve dinlenme zamanı yakalayabilen, bu zaman diliminde sosyal ihtiyaçlarını karşılayabilen asistan hekimler kendilerini şanslı saymaktadır.
* Asistan hekimlerin mali hakları zamanında ödenmemektedir,
* Örneklem olarak alınan hastanede 1.850-1.900 aralığında asistan hekim tarafından yapılması gereken toplam mesai saati 1.150-1.200 aralığında asistan hekim tarafından yapılmaktadır,
* Devlet memuru aylık 21 aktif çalışma günü üzerinden 168 saat mesai yaparken, asistan hekim aylık 45 aktif çalışma gününe denk gelen 360 saate varan mesai gerçekleştirmektedir,
*Birinci klinikte yapılan çalışmada; birimde 27 asistan hekimin tamamlayacağı toplam mesai saati 13 asistan hekim tarafından tamamlanmaktadır. İdare istihdam edeceği 14 hekime ödemesi gereken 109 bin TL yerine bu iş 13 asistana fazladan nöbet tutturarak yaptırmakta ve karşılığında 42 bin TL ödemektedir,
* İkinci klinikte yapılan çalışmada, birimde 37 asistan hekimin tamamlayacağı toplam mesai saati 20 asistan hekim tarafından tamamlanmaktadır. İdare istihdam edeceği 17 hekime ödemesi gereken 137 bin TL yerine bu işi 20 asistana fazladan nöbet tutturarak yaptırmakta ve 64 bin TL ödemektedir,
* Özellikli birimde yapılan çalışmada, 83 asistan hekimin tamamlayacağı toplam mesai saati 58 asistan hekim tarafından tamamlanmaktadır. İdare istihdam edeceği bu 25 hekime ödemesi gereken 203 bin tl yerine bu iş 58 asistana fazladan nöbet tutturarak yaptırılmakta ve 154 bin TL ödemektedir,
* Örneklem olarak alınan hastanede asistan hekim saatlik normal mesai ücreti 47-50 TL aralığında iken normal serviste 130 saatin üzerindeki nöbet ücreti ödenmemesi nedeniyle fazla nöbetin saatlik ücreti 16-18 TL aralığına denk gelmektedir,
* Asistan hekimlerin yoğun iş yükü ve dinlenme haklarının yok sayılmasına rağmen toplam gelirlerinin %30’na denk gelen nöbet ücretleri hastanelerin ekonomik sıkıntıları var denilerek 1,5 ay gecikmeli ödenmektedir,
* İlimizdeki şehir hastanesi ise asistan hekimlerin çalışma şartları anlamında daha fazla sorunların görüldüğü merkez haline gelmiştir. Şehir hastaneleri, ilimizdeki toplam asistan hekimlerin %22’sinin çalışma alanıdır. Şehir hastanelerinde pandemi dönemi ile birlikte asistan hekimler kendi klinikleri dışında da nöbet tutmaya zorlanmış, bir asistan hekim gün içinde farklı kliniklere hizmet verilmesi dayatılmıştır. ŞH ilimizdeki yataklı tedavi kurumlarındaki başvuru ağırlığı %12 olmasına rağmen, ŞH KÖO olması nedeniyle çalışanlar üzerinde daha fazla ekonomik baskı oluşturmaktadır. Yoksulluk sınırının altında ücret alan asistan hekimlerin 130 saatin üzerinde nöbet ücretleri ödenmemesi fırsat olarak görülerek Şehir Hastanesi’nde görevli asistan hekimlere 130 saatin üzerinde nöbet tutturulmaktadır.
Pandemiyle mücadelede ve daha sonrası nitelikli bir sağlık hizmeti için asistan hekimlerin sorunları giderilmeli ve talepleri bir an önce karşılanmalıdır. Asistan hekimler ucuz insan gücü değildir. Asistan hekimler nitelikli eğitim hakkına sahiptir…
Kamuoyuna saygı ile paylaşıyoruz. 24.10.2021
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Ankara Şubesi