1980 li yıllarda başlayan sağlığın ticarileşmesi piyasaya açılması 2002 AKP İktidarı ile beraber hızlandırıldı, bu günlere geldik.
Önce SSK Hastaneleri Sağlık Bakanlığına devir edildi. Vatandaş ilaca ulaşamıyor diyerek istediği eczaneye gitmesi, istediği doktora gidemiyor, kuyruklar uzuyor dediler, özel doktora gitmesi sağlandı.
Birinci basamakta Sağlık Ocakları kapatıldı. Yazar kasalara son veriliyor propogandası ile Aile Hekimliği sistemine geçildi, her ailenin bir doktoru oldu.
Her şey vatandaş gözünde güzel görünüyordu, herkes memnundu. İsteyen istediği doktora, istediği özel polikliniğe özel Hastaneye gidiyor, istediği kadar ilaç alabiliyordu ama bu memnuniyet çok kısa sürdü.
Burada istenen sağlığın piyasaya açılması. Devlet sağlık hizmeti vermekten yavaş yavaş çekilerek sağlığın özelleşmesi idi onun için özele destek verildi.
Sağlık hizmeti alabilmek için Genel Sağlık Sigortası çıkarıldı, her vatandaş sigortalı kapsamına alındı. Her şahıs geliri oranında sağlık pirimi ödemeliydi. Bu günün şartlarına göre her ay 30,00 – 212,00.TL. arasında pirim ödeyecek. Ödemeyen sağlık hizmeti alamayacak. Bunun dışında 14 isim altında katkı parası ödemek mecburiyetindesiniz. ( ilaç yüzdesi, eşdeğer ilaç ücreti, reçete ücreti, muayene ücreti v.s.) bu ödemeler sigortanız kapsamında değildir. Özellerde önce %30 katkı payı koydular şimdi %90 a çıkardılar.
Ücretsiz Aile Hekimliklerinde şimdilik en az 3,00.TL. reçete ücreti ödenmeye başlandı. Hastanelerde 5,00.TL. muayene ücreti alıyorlar. Doktorlarının da gelirlerinde zamanla düşüşler oldu.
Hastalar muayene ücreti ödememek için ücretsiz olan acillere gidiyor diyerek acilleri ücretli yaptılar. Vakaları kırmızı, yeşil, sarı diye sınıflandırdılar kırmız sınıfa girenler ancak ücretsizdir. Bizce sağlık her alanda ücretsiz olmalıdır.
Bazı hastalıkların tedavisinde özellikle elastiki operasyonlarda sigorta ödeme yapmayacak, bunun için tamamlayıcı sigorta koydular. Bunlar da yetmedi şimdide Üniversitede hasta yığılımını önleyeceğiz diyerek Doçente muayene 60,00.TL. Profosöre muayene 100,00.TL. ücret konması düşünülüyor. Hastalık parayla terbiye ediliyor. Sağlıkta teminat paketi daraldıkça daraltılıyor her şey cepten ödemeye kalıyor.
Hastaların Sağlık Kurumlarına ulaşmaması için parasal engeller çıkarılıyor. Öğrencilerden gençlerden sağlık pirimi almanın yollarını arıyorlar.
SGK Kurumu şimdide kronik hastalıkların tedavisinden kaçmanın yollarını arıyor. Parası olmayanın tedavi olamayacağı bir durumla karşı karşıyayız.
Koruyucu Hekimliğe önem verilmeli. Bu sistemde tedavi edici Hekimlik öne çıkıyor. Her gün yeni hastalık adları duyuyoruz. Sıtma, kolera, kkka hastalığı temiz olmayan içme sularından zehirlenmeler gibi vaka haberleri geliyor.
Bir tarafı ile Sağlık Kurumlarına hasta gelmesini engellemek istenirken diğer taraftan sağlık hizmeti sunucularında performans ücretlenmesi ile doktora daha çok hasta bakması, daha çok tedavi, daha çok operasyon yapması teşvik ediliyor. Günde 150 hastaya bakan Hekimlerimiz var. Sağlıkta şiddet önlenmeli, hasta da istediği gibi baskı ile kendini muayene ettiriyor, istediği ilacı yazdırıyor. Sağlık kurumları riskli çalışma yerleridir. Sağlık emekçileri her an ölümlerle sonuçlanan fiziki şiddet ve bulaşıcı hastalık riskleri ile karşı karşıyadır. Sağlık kurumlarının güvenliği sağlanmalı çalışma saatleri kısaltılmalı başta aciller olmak üzere kadrolar arttırılmalı sağlık emekçilerinin bu çalışma şartları aldıkları ücretler kamu oyuna anlatılmalıdır bir çözüm olabilir her türlü önlemler alınmalıdır.
Bu kadar teşvikten sonra bu gün sağlık hizmetinde bu giderleri karşılamakta zorlanırken diğer taraftan memura % 4+4 maaş zammı verilirken yetersiz olan ek ödemler zamanında ödenmezken işçi ile yeni toplu sözleşme yapılmazken şimdi yakıt başta olmak üzere %11 lik ayarlama zammı yapıldı. Yine İlimizde su faturalarına 9,00.TL. evsel atık ücreti kondu. Vatandaş bu durumdan şikayetçi hastalanırsa tedavi olmakta zorlanacaktır. .
Sağlık harcamalarında kısıntıya gidilecekmiş. Sağlıkta tasarruf olmaz. Sağlıkta dönüşümden vazgeçilmelidir. Sağlık tam manasıyla ücretsiz kamu tarafından genel bütçeden karşılanmalıdır. Şu durumdan sağlı hizmeti sunucuları da sağlık hizmeti alanlarda bir türlü rahatsızdır.
Muzaffer YÜKSEL
SES Adana Şube Başkanı