Bazı hastanelerde SSK’dan devrolan personelden, ek ödemenin döner sermaye katkı payından mahsup edilmesi nedeniyle, gelir vergisinin eksik kesildiği gerekçesiyle farklı tutarlarda döner sermaye katkı paylarından kesinti yapılmış yada kesinti yapılacağı tebliğ edilmişti. Konuyla ilgili açılan davada Kırıkkale İdare Mahkemesi işlemin iptaline ve kesilen miktarın davalıya geri ödenmesine karar vermiştir. Ancak idare mahkemelerinin kararları birbirinden farklı olabilmekte ve diğer illerin idare mahkemeleri için örnek teşkil etmemektedir. Bu durum göz önünde bulundurularak benzer şekilde kesinti yapılan yada kesinti yapılacağı kendisine tebliğ edilen üyelerimizin bulundukları ildeki şube/temsilciliklerimize başvurmaları önemle duyurulur.
KIRIKKALE İDARE MAHKEMESİ KARARI
T.C.
KIRIKKALE
İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2009/147
KARAR NO : 2009/368
DAVACI : ZELİHA TÜRKEL
VEKİLİ : AV. KUDRET SAYIN
Zafer Cad. Özcanlar İşh. 3. Kat Merkez/KIRIKKALE
DAVALI : KIRIKKALE VALİLİĞİ-KIRIKKALE
DAVANIN ÖZETİ : Kırıkkale Devlet Hastanesi’nde görev yapan davacıya, 01.11.2005-01.01.2007 tarihleri arasında, 4958 sayılı Kanun uyarınca ödenen ek ödemenin, döner sermaye katkı payından mahsup edilmesi nedeniyle, gelir vergisinin eksik tahsil edildiğinden bahisle, davacıdan eksik tahsil edildiği belirlenen 1.235,79 TL gelir vergisi alacağının tahsil edilmesi amacıyla tesis edilen davalı idare işleminin iptali ile uzlaşmaya istinaden ödenen miktarın davacıya iadesine karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Davacıya, 4958 sayılı Kanun uyarınca ödenen ek ödemenin, döner sermaye katkı payından mahsup edilmesi nedeniyle, gelir vergisinin eksik tahsil edildiğinin ve bu nedenle davacıya fazla ödeme yapıldığının inceleme raporu ile ortaya konulduğu, yersiz ödemenin davacıdan tahsiline yönelik olarak tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
TÜRK MİLLET ADINA
Karar veren Kırıkkale İdare Mahkemesi Hakimliği’nce duruşma için önceden belirlenen 28.04.2009 tarihinde yapılan duruşmaya davacı vekili Av. Kudret SAYIN’ın ve davalı idareyi temsilen İl Sağlık Müdür Vekili Mehmet KESKİN’in katıldığı görülüp, duruşma usulüne uygun olarak yapıldıktan sonra dava dosyası incelenerek işin gereği düşünüldü;
Dava, Kırıkkale Devlet Hastanesi’nde görev yapan davacıya, 01.11.2005-01.01.2007 tarihler arasında, 4958 sayılı Kanun uyarınca ödenen ek ödemenin, döner sermaye katkı payından mahsup edilmesi nedeniyle, gelir vergisinin eksik tahsil edildiğinden bahisle, davacıdan eksik tahsil edildiği belirlenen 1.235,79 TL gelir vergisi alacağının tahsil edilmesi amacıyla tesis edilen davalı idare işleminin iptali ile uzlaşmaya istinaden ödenen miktarın davacıya iadesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu’nun 22.12.1973 tarih ve E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararı ile; idarenin, mevzuata aykırı olarak tesis edilen terfi veya intibak işlemlerinin, hukuka aykırılığının tespit edilmesi nedeniyle geri alınması durumunda, bu işlemler nedeniyle ilgilere ödenen meblağları, işlemlerin tesisinde yokluk, açık hata veya işlemden yararlanan kamu görevlisinin hilesi ya da gerçek dışı beyanı gibi unsurların etkili olması durumunda herhangi bir süre kaydına tabi olmaksızın ilgililerden geri alabileceğine hukuka aykırı işlemin tesisinde anılan durumların söz konusu olmaması halinde ise ancak ilk hatalı ödemenin yapıldığı tarihten itibaren (kararın verildiği tarihte yürürlükteki mevzuata göre 90 gün olan) idari dava açma süresi içinde istirdat işlemi tesis edebileceğine, su sürenin geçmiş olması halinde ise artık hatalı olarak ödenen tutarların ilgililerden geri alınamayacağına hükmedilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Kırıkkale Devlet Hastanesi’nin saymanlık hizmetlerini yürüten Kırıkkale Sağlık Kurumları 1 Nolu Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğü’nün işlemlerinin Maliye Bakanlığı Muhasebat Kontrolörü tarafından incelenmeye alındığı ve bu inceleme sonucunda 29.11.2007 tarih ve 125/İR.14/15 sayılı inceleme raporunun düzenlendiği, raporda özetle, Sosyal Sigortalar Kurumuna bağlı olarak görev yapmakta iken 5283 sayılı Kanun uyarınca Sağlık Bakanlığı’na devredilen sağlık personeline 4958 sayılı Kanun uyarınca ödenen ek ödeme tutarlarının, 01.11.2005 tarihinden 01.01.2007 tarihine kadar, döner sermaye katkı payından mahsup edilmesi ve kalan tutarın gelir vergisi matrahı kabul edilmesi suretiyle gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapıldığı, ancak bu tahsilat yönteminin hatalı olduğu ve hatalı işlemler nedeniyle eksik tahsil edilen vergilerin (personele yapılan fazla ödemenin) personelden tahsil edilmesinin gerektiği sonuç ve kanaatine varıldığının belirtildiği, bunun üzerine anılan inceleme raporuyla yapılan tespitlerin Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün 14.01.2008 tarih ve 602 sayılı yazısıyla Kırıkkale İl Sağlık Müdürlüğü’ne iletildiği ve inceleme raporunda eksik tahsil edildiği belirtilen vergi tutarlarının, döner sermaye işletmesinin değil genel bütçe gelir olduğu ve Sağlık Kurumları 1 Nolu Döner Sermaye Saymanlığı’nın, 6183 sayılı Kanunu tatbik etmekle görevli alacaklı amme idaresi olan Devletin genel bütçe kapsamındaki dairesi olmadığı belirtilerek, eksik kesilen vergilerin ilgililerden tahsil edilerek bağlı bulunulan vergi dairesine ödenmesi için gerekli işlemlerin yapılmasının istenildiği, ilgili vergi dairesi tarafından re’sen tarh edilen gelir vergisi aslı ve vergi ziyaı cezalarının 13.02.2008 tarih ve 1340-1470 sayılı ihbarnameler ile Kırıkkale Devlet Hastanesi Başhekimliği’ne 21.02.2008 tarihinde tebliğ edildiği, Kırıkkale Devlet Hastanesi Başhekimliğince yapılan uzlaşma başvurusu kabul edilerek 20.03.2008 tarihinde yapılan tarhiyat sonrası uzlaşma toplantısı sonrasında idare ile hastane başhekimliği arasında ödenmesi gereken verginin 18 eşit taksitte ödenmesi konusunda uzlaşmaya varıldığı, ardından aralarında davacının da bulunduğu bir kısım personele yukarıda özetlenen durum belirtilmek suretiyle eksik tahsil edildiği belirtilen tutarların “gelir vergisi borcu” adı altında ödenmesi yönündeki yazıların tebliğ edildiği ve bu kapsamda davacının maaşından (döner sermaye alacağından), anılan tutarın taksitler halinde kesilmeye başlandığı, bakılan davanın da davacıya tebliğ edilen işlemin iptali ve uzlaşma uyarınca davacının maaşından (döner sermaye alacağından) kesilen tutarların davacıya iadesine karar verilmesi istemiyle açıldığı anlaşılmıştır.
Bakılan davada, davalı idarece, davacıya 4958 sayılı Kanun uyarınca ödenen ek ödemenin, döner sermaye katkı payından mahsup edilmesi nedeniyle, gelir vergisinin eksik tahsil edildiğinin ve bu nedenle davacıya fazla ödeme yapıldığının inceleme raporu ile ortaya konulduğu belirtilmekte ise de, hatalı olduğu ileri sürülen sözkonusu ödemelerin varlığının basit bir incelemeyle fark edilmediği ve ancak hesapların denetimi suretiyle ortaya konulduğu dikkate alındığında, anılan ödemelerin açık hata kapsamında değerlendirilmesi hukuken mümkün olmadığı gibi, olayda hatalı ödemeden yararlanan konumundaki davacının hilesi veya gerçek dışı beyanının etkili olduğundan sözedilmesine de olanak bulanmamaktadır.
Bu durumda somut olayı yukarıda aktarılan Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararı ile birlikte değerlendirildiğinde, davalı idarece hatalı olduğu ileri sürülen ödemelerin, 01.11.2005 tarihinden 01.01.2007 tarihine kadar gerçekleştirildiği belirlenen hatalı mahsup işlemlerinden kaynaklandığı ve yersiz ödemelerin anılan tarihlerde gerçekleştirildiği anlaşıldığından, söz konusu tutarların, hatalı ödeme tarihlerinden itibaren 60 günlük idari dava açma süreci içinde geri alınabileceği sonucuna varılmış olup, bu süre geçirildikten çok sonra anılan tutarların davacıdan geri istenmesine yönelik olarak tesis edilen dava konusu işlemde ve bu işlem uyarınca davacının maaşından (döner sermaye alacağından) kesinti yapılmasında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, tazminat isteminin kabulüyle işlem nedeniyle davacısın maaşından kesilen tutarların davacıya iadesine, aşağıda dökümü yapılan 97,30 TL yargılama gideri ile karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili için belirlenen 500,00 TL vekalet ücretinin davalı iderece davacıya ödenmesine, taraflarca ödenen posta giderinden artan kısımların istemeleri halinde taraflara iadesine, kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Kırıkkale Bölge İdare Mahkemesi’ne itiraz yolu açık olmak üzere, 28/04/2009 tarihinde karar verildi.
HAKİM
YARGILAMA GİDERLERİ
Başvurma Harcı: 14,00 TL
Karar Harcı : 14,00 TL
Vekalet Harcı : 2,30 TL
İtiraz Harcı : 40,00 TL
Posta Gideri : 27,00 TL
TOPLAM : 97,30 TL