İLO Sözleşmeleri hakkında
8 Mart haftasında “Eşitlik Haklarımızı ve Geleceğimizi İstiyoruz” kampanyası çerçevesinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na gönderilecek olan mektupta yer alan İLO’nun 183 sayılı Sözleşmesinin ve 191 sayılı önerisinin tam metinlerinin çevirisi ile İLO’nun 156 sayılı Sözleşmesinin genel hatlarını içeren gayri resmi çeviri özeti ve ingilizce resmi metni ekte sunulmuştur.
Bilgilerinize sunar, çalışmalarınızda başarılar dileriz.
Sevgi Göyçe Abdurrahman DAŞDEMİR Kadın Sekreteri Genel Sekreter
EKİ: 1-ILO’nun 183 sayılı Sözleşmesi 2- ILO’nun 191 sayılı tavsiye kararı 3- ILO’nun 156 sayılı Sözleşmesi gayri resmi çeviri özeti ve ingilizce resmi metni
ILO C183 Annelik Koruması Sözleşmesi, 2000
Convention coneeming the revision of the Annelik Koruması Sözleşmesinin yenilenmesi ile ilgili Sözleşme (Gözden
geçirilmiş), 1952 (Not: Yürürlüğe girdiği tarih:07:02:2002.)
Sözleşme:Cl83
Yer: Cenevre
Konferansın 88. oturumu
Kabul edilme tarihi: 15:06:2000
Konu sınıflandırması: Annelik hakları
Konu sınıflandırması: Annelik Koruması
Statü: Güncel belge; Bu belge 1985'ten sonra kabul edildi ve güncel kabul ediliyor.
Uluslararası Çalışma Örgütünün Genel Konferansı,
Uluslararası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu için Cenevre'de bir araya gelen 30 Mayıs
2000 tarihli 88. Oturumunda ve;
Tüm kadınlar için işgücünde eşitliği ve anne ve çocuk için sağlık ve güvenliği daha ileri
noktalara taşımak için ve Üye Devletleri arasındaki ekonomik ve toplumsal gelişme
farklılığını olduğu kadar işletmeler arasındaki farklılıkları da tanıyarak Annelik Koruması Sözleşmesini (gözden geçirilmiş), 1952 ve Annelik Koruması Tavsiyesini, 1952 yenileme ihtiyacını ve ulusal yasalarda ve pratikte annelik koruması ile ilgili yaşanan gelişmeleri kaydederek ve;
Evrensel İnsan Haklan Beyannamesi (1948), Birleşmiş Milletler Kadınlara Yönelik Her
Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesini (1979), Birleşmiş Milletler Çocuk Haklan
Sözleşmesini (1989), Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformunu (1995), Uluslararası
Çalışma Örgütü Kadın İşçiler için Fırsat ve Muamele Eşitliği Deklarasyonu (1975),
Uluslararası Çalışma Örgütü İşte Temel İlkeler ve Haklar Deklarasyonu (1998) ile kadın ve erkek işçiler arasında fırsat ve muamele eşitliğini sağlama amaçlı uluslararası emek sözleşmeleri ve tavsiyeleri ve özellikle de Aile sorumlulukları olan işçilerle ilgili
sözleşme, 1981'in hükümlerini kaydederek ve;
Hükümetin ve toplumun paylaştığı sorumluluklar olarak kadın işçilerin koşullarını ve
hamilelik için koruma sağlama ihtiyacını dikkate alarak ve;
Oturumun gündemindeki dördüncü madde olan Annelik Korumazı Sözleşmesinin
(gözden geçirilmiş) 1952 ve Tavsiyesinin, 1952 gözden geçirilmesi ile ilgili kimi önerileri
kabul etme yönünde kararlar alarak ve;
Bu önerilerin Uluslararası bir Sözleşme biçimini almasını kararlaştırarak;
İki Bin Yılı On beş Haziran tarihinde Annelik Koruması Sözleşmesi, 2000 olarak
anılacak olan aşağıdaki Sözleşmeyi onaylamıştır.
İÇERİK Madde 1
Bu Sözleşmelerini amaçları için, kadın terimi herhangi bir ayrımcılık olmaksızın her dişi insana ve çocuk terimi de herhangi bir ayrımcılık olmaksızın her çocuğa uygulanır,
Madde 21. Bu Sözleşme çalışan her kadına uygulanır, bunun içerisine atipik bağımlı iş biçimleri
de dahildir.2. Ancak bu Sözleşmeyi onaylayan her Üye Devlet temsili işveren ve işçi örgütlerine
danıştıktan sonra, bu kategorilerdeki işçilere uygulanması özel nitelikte sorunlara yol
açacak olduğunda Sözleşmenin içeriğinden tam olarak veya kısmen sınırlı işçi
kategorilerini çıkarabilir.
3. Bir önceki paragrafta belirtilen olasılığı uygulayan her Üye Devlet, ILO tüzüğünün 22, maddesi uygulaması gereğince Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin vereceği ilk raporda bu şekilde dışarıda bırakılan işçi kategorilerinin ve dışarıda bırakılma nedenlerinin listesini sunar. Daha sonraki raporlarında Üye Devlet Sözleşmenin hükümlerinin adım adım bu kategorilere de yaygınlaştırılması bakış açısı ile alınan önlemleri tanımlayacaktır.
SAĞLIK KORUMASI
Madde 3
Her Üye Devlet işverenlerin ve işçilerin temsili örgütleri ile görüştükten sonra hamile ve emziren kadınların yetkili otorite tarafından annenin ya da çocuğun sağlığına zararlı olarak belirlenmiş olan veya bir değerlendirme sonucu annenin veya çocuğunun sağlığı için önemli bir riski barındırdığı belirlenen işleri yapmak zorunda bırakılmamasını sağlayan uygun önlemleri kabul edecektir.
ANNELİK İZNİ
Madde 4
1. Doğum ile ilgili ulusal yasalarda veya uygulamada belirlenmiş bir tıp sertifikası veya
diğer bir uygun sertifika ibraz eden bu Sözleşmenin uygulandığı kadın 14 haftadan az
olmayan bir annelik izni süresine hak kazanacaktır.2. Yukarıda bahsedilen izin süresinin uzunluğu her Üye Devlet tarafından Sözleşmeyi
onaylaması ile birlikte bir deklerasyon ile belirlenecektir.3. Her Üye Devlet daha sonra Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Direktörü aracılığı ile yeni bir deklerasyon yayınlayarak annelik izni süresini uzatabilir.4. Annenin ve çocuğun sağlığının korunması ile ilgili olarak annelik izni, hükümet ve
işveren ve işçi örgütlerince ulusal çapta farklı bir anlaşma yoksa çocuğun doğumunun
ardından zorunlu bir altı haftalık izni içerecektir.5. Annelik izninin doğum öncesindeki bölümü öngörülen doğum tarihi ile gerçekleşen
doğum tarihi arasında geçebilecek süre için uzatılacak ve bu doğum sonrası iznin
zorunlu kısmı azaltılmadan yapılacaktır.
HASTALIK YA DA KOMPLİKASYONLAR DURUMUNDA İZİN
Madde 5
Annelik izninden önce ya da sonra, hamilelikten ya da çocuk doğumundan kaynaklanan hastalık, komplikasyon ya da komplikasyon riski durumunda, tıbbi bir sertifika sunulduğunda, ayrıca izin verilecektir. Bu tür iznin niteliği ve maksimum süresi ulusal yasalar veya uygulama ile düzenlenebilir.
HAKLAR
Madde 6
1. Ulusal yasalara ve düzenlemelere uygun olarak, 4 ve 5. maddeler uyarınca izin
kullanan kadınlara nakit ödeme yapılacaktır.2. Nakit ödemeler kadının kendisini ve çocuğunu düzgün sağlık koşullarında ve uygun
yaşam standardında tutabilmesini sağlayacak düzeyde olacaktır.
3. Ulusal yasalar veya uygulamalar uyarınca Madde 4'te belirtilen izin ile ilgili ödenen
nakit haklar daha önceki kazanımlara dayalı olduğunda, bu haklar kadının daha önceki
kazancının ya da hakkın hesaplanması için dikkate alınan kazancın üçte ikisinden az
olmayacaktır.
4. Ulusal yasalar veya uygulamalar uyarınca, Madde 4'te belirtilen izinler ile ilgili yapılan nakit ödemeleri belirlemede başka yöntemler kullanıldığında yine bu haklar bir önceki paragraftaki uygulama sonucu ortaya çıkan miktarı ile benzer düzeyde olacak.
5. Her Üye Devlet nakit ödemeye hak kazanma şartlarının bu Sözleşmenin uygulandığı
kadınların büyük çoğunluğu için geçerli olmasını sağlamakla yükümlü olacak.6. Ulusal yasalara ve düzenlemelere göre veya ulusal uygulama ile belirlenen herhangi
bir başka şekilde bir kadın nakit ödeme hakkını kazanamadığında kendisine böyle bir
yardımın gerektirdiği ihtiyaç testine konu olan sosyal dayanışma fonlarından yeterli hak
verilecektir.7. Kadın ve çocuğu için ulusal yasalar ve uygulamaya uygun olarak veya ulusal pratik
ile tutarlı biçimde tıbbi yardım sağlanacaktır. Tıbbi destek doğum öncesi, doğum ve
doğum sonrası bakımını ve gerekli olduğunda hastahane hizmetlerini kapsayacaktır.8. Kadınların emek piyasasındaki durumlarını korumak için 4 ve S. maddelerde
belirtilen izinlerle İlgili haklar zorunlu sosyal sigortalardan veya kamusal fonlardan veya
ulusal yasalar ve pratiğin belirlediği şekilde sağlanacaktır. Bir işveren, kendisinin özel bir anlaşması olması durumu dışında, çalıştırdığı bir kadın için ödenecek böylesi parasal hakların doğrudan maliyeti için bireysel olarak sorumlu olmayacaktır. Ancak buna istisna: : a
bu Sözleşmenin Uluslararası Çalışma Konferansınca kabul edildiğitarihten önce bir
üye Devletteki ulusal yasalarda veya pratikte böyle bir uygulama olması veya;
daha sonra ulusal düzeyde hükümet ile temsili işveren ve işçi örgütlerince böyle bir
anlaşma yapılmasıdır.
Madde 7
1. Ekonomisi ve sosyal güvenlik sistemi yetersiz düzeyde gelişmiş olan Üye devletler
eğer nakit ödemeler ulusal yasalar veya düzenlemeler gereğince hastalık veya geçici
iş görmezlik durumunda ödenenden daha düşük seviyede değilse Madde 6'nın 3 ve 4.
paragraflarını yerine getiriyor kabul edileceklerdir.2. Bir önceki paragrafta belirtilen olasılığı uygulayan her Üye Devlet ILO tüzüğünün 22.
maddesi uygulaması gereğince Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin vereceği ilk raporda
bunun nedenlerini açıklayacak ve nakit hakların hangi oranda ödendiğini belirtecektir.
Daha sonraki raporlarında Üye Devlet bu hakkın oranlarını adım adım yükseltmek bakış
açısı ile aldığı önlemleri açıklayacaktır.
İSTİHDAM KORUMASI VE AYRIMCILIK YAPILMAMASI
Madde 8
1. Bir işverenin bir kadının hamileliği esnasında ya da 4 ve 5. maddelerde bahsedilen
izin esnasında veya İşe dönüşünden sonraki dönemde, hamilelik veya doğum ile ve
bunun sonuçları ve bakım ile ilgili olmayan nedenlerin dışında işten çıkarılması yasa
dışı olacak ve bu ulusal yasalarda veya düzenlemelerde belirtilecektir. İşten çıkarmanın
hamilelik, doğum ve onun sonuçları veya bakım ile ilgili olmadığını kanıtlama
yükümlülüğü işverene ait olacaktır.2. Bir kadın annelik izni sonrasında aynı pozisyona veya aynı oranda ücret aldığı
eşdeğer bir pozisyona geri dönme hakkı garanti edilmiştir.
Madde 9
1. Her Üye Devlet anneliğin istihdamda ayrımcılığa kaynaklık etmemesini sağlamak için
uygun önlemleri kabul edecektir. Buna madde 2, paragraf 1- istihdama giriş de dahildir.2. Bir önceki paragrafta değinilen önlemler, ulusal yasalar ile şart koşulduğu durumlarda
ve aşağıdaki tür işler için olduğu durumda hariç, jş için başvuruda bir kadından hamilelik testi veya bununla ilgili bir sertifika istenilememesini de içerecektir.
(a)hamile veya yeni bebeği olan kadınlar için yasaklanmış ya da kısıtlanmış işler veya;(b) kadının ve çocuğun sağlığı için tanımlanmış ve önemli bir risk olduğunda.
EMZİREN ANNELER
Madde 101. Kadının çocuğunu emzirmek için günde bir veya daha fazla ara veya çalışma
süresinin azaltılması hakkı olacaktır.2. Emzirme aralan veya günlük çalışma sürelerinin azaltılmasına izin verilme
periyodlan, bunların sayısı, süresi ve günlük çalışma süresinin azaltılması için
prosedürler ulusal yasalar ve pratik ile belirlenecektir. Bu aralar veya günlük çalışma
sürelerindeki azaltma çalışma süresinden sayılacak ve bu şekilde ücretlendirilecektir.
PERİYODİK GÖZDEN GEÇİRME
Madde 11
Her Üye Devlet periyodik ojarak ve işverenlerin ve işçilerin temsili örgütlerine de danışarak 4. maddede belirtilen izinlerin sürelerinin uzatılmasının veya 6. maddede belirtilen nakit hakkın oranını artırılmasının uygunluğunu inceleyecektir.
UYGULAMA Madde 12
Bu Sözleşme toplu sözleşmeler, arabulucu çözümleri, mahkeme kararları veya ulusal pratik ile uyumlu herhangi diğer araçlarla etkin kılındığı durumların dışında yasalar ve yönetmelikler aracılığı ile uygulanacaktır.
HÜKÜMLER Madde 13
Bu Sözleşme Annelik Koruması Sözleşmesi (gözden geçirilmiş), 1952 sözleşmesinin
yenilemektedir.
Madde 14Bu Sözleşmenin resmi olarak onaylanması Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Direktörüne kayıt için bildirilecektir.
Madde 151. Bu Sözleşme sadece Uluslararası Çalışma Örgütünün üyeleri arasından Uluslararası
Çalışma Bürosu Genel Direktörüne onaylarının kaydını yaptırmış üyeler İçin bağlayıcı
olacaktır.2. İki Üye Devletin onaylan Genel Direktörde kayıt ettirildikten 12 ay sonra yürürlüğe
girmiş olacaktır.3. Bunun sonrasında Sözleşme her Üye Devlet için onaylamasının kaydı yapıldıktan 12 ay sonra yürürlüğe girecektir.
Madde 161. Bu Sözleşmeyi onaylamış olan bir Üye Devlet Sözleşmenin ilk yürürlüğe girdiği
tarihten sonra on yılın bitiminde sözleşmeden çıkabilir ve bunu Uluslararası Çalışma
Bürosu Genel Direktörüne kaydını yaptırarak yapar. Böylesi bir Sözleşmeden çıkma
kayıt yapılan tarihten sonra bir yıl için geçerli olmayacaktır.2. Bu Sözleşmeyi onaylamış olan ve yukarıdaki paragrafta belirtilen on yıllık sürenin
sonunda bir yıl içerisinde sözleşmeden çıkma hakkını kullanmayan her Üye Devlet bir
on yıl için daha yükümlü olacak ve daha sonrasında her on yıllık sürenin sonunda bu
maddede belirtilen hükümler çerçevesinde sözleşmeden çıkabilecektir.
Madde 17
1. Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Direktörü, kendisine Üye Devletlerce iletilen tüm
onayların kaydı ile ilgili olarak ve Sözleşmeden çıkışlarla ilgili olarak Uluslararası
Çalışma Örgütünün tüm Üye Devletlerini bilgilendirecektir.2. Aldığı ikinci onayı bildirirken Genel Direktör Üye Devletlere Sözleşmenin yürürlüğe
girmiş olacağı tarihi de bildirecektir. î
Madde 18
Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Direktörü yukarıdaki maddeler uyarınca yapılan tüm onaylamalar ve sözleşmeden çekilmeleri Birleşmiş Milletler Şartı 102. maddesi gereğince Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine bildirecektir.
Madde 19
Uluslararası Çalışma Bürosunun Yönetim Organı gerekli gördüğü durumlarda Genel Konferansa bu Sözleşmenin uygulanması ile ilgili rapor sunacak ve Konferansın gündemine sözleşmenin bir bölümünün ya da tümünün gözden geçirilmesinin konmasına istek duyulup duyulmayacağını irdeleyecektir.
Madde 20
1. Eğer Konferans bu Sözleşmeyi kısmen ya da bütün olarak gözden geçiren yeni bir
Sözleşmeyi kabul ederse, o zaman yeni Sözleşme aksini belirtmiyorsa:
(a) Yeni gözden geçirilmiş Sözleşmeyi bir Üye Devletin onaylaması, yeni gözden
geçirilmiş Sözleşmenin yürürlüğe girmesi durumunda ve girdiği anda otomatik olarak bu
Sözleşmeden çıkılması anlamına gelecektir.(b) yeni gözden geçirilmiş Sözleşme yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bu Sözleşme Üye
Devletlerin onayına açık olmaktan çıkacaktır.
2. Bu Sözleşmeyi onaylamış ama yeni Sözleşmeyi onaylamamış Üye Devletler için bu
sözleşme yürürlükte olmayı sürdürecektir.
Madde 21
Bu Sözleşmenin İngilizce ve Fransızca versiyonları aynı şekilde geçerlidir.
ILO 191 Nolu Tavsiye Kararı
Annelik Koruması Tavsiye Kararı
Uluslararası Çalışma Örgütünün Genel Konferansı, Cenevre’de gerçekleştirilen 30 Mayıs 2000 tarihli 88. oturumunda Uluslararası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu tarafından bir araya gelerek; oturum gündeminin 4. maddesini oluşturan annelik korumasına yönelik bazı önerilerin uygulanmasına karar vererek; bu önerilerin 2000 tarihli Annelik Koruması Konvansiyonu’nun (bu andan itibaren sadece “Konvansiyon” olarak atıfta bulunulacaktır) yerini alacak Tavsiye biçimini almasını uygun görerek; 2000 yılının Haziran ayının 15’inde, Annelik Koruma Tavsiyesi olarak sözü edilecek olan aşağıdaki Tavsiye’ yi kabul etmektedir.
Doğum İzni
1.(1) Üyeler, Konvansiyon’un 4. Maddesi’nde bahsi geçen doğum iznini 18 haftaya yükseltmek için çaba harcamalıdırlar.
(2) Çoğul doğumlarda doğum izninin arttırılması yönünde bir madde konulmalıdır.
(3) Mümkün olan ölçülerde, doğum izninin zorunlu olmayan bölümünü, çocuk doğmadan önce ya da sonra ne zaman kullanacaklarını özgürce belirleme yetkisinin kadınlara verilmesini güvence altına almak için önlemler alınmalıdır.
Yardımlar
2. Uygulanabilir olan yerlerde, işçi ve işveren örgütlerinin temsilcileriyle görüş alışverişi yapıldıktan sonra, Konvansiyonun 4. ve 5. maddelerinde belirtilen, kadınların izinleri boyunca almaya yetkili oldukları nakdi yardım bedeli, ya kadınların önceki toplam kazançlarının, ya da yardımların hesaplanmasında değerlendirmeye alınan diğer gelirlerin miktarına yükseltilmelidir.
3. Mümkün olan ölçülerde, Konvansiyonun 6. maddesi 7. paragrafında yer alan tıbbi yardımlar şunları içermelidir:
(a) Doktor muayenehanesinde, evde, hastanede ya da diğer tıbbi kurumlarda genel pratisyen ya da uzman tarafından verilen hizmetler,
(b) Nitelikli bir ebe ya da ev, hastane veya başka bir tıbbi kurumda doğum servisi tarafından sunulan doğum bakımı,
(c) Hastane ya da başka bir tıbbi kurumda sağlanan bakım
(d) Tıp ve eczacılıkla ilgili her türlü gerekli malzeme; tıbbi pratisyen ya da diğer nitelikli kişiler tarafından öngörülen denetim ve testler
(e) Diş ve cerrahi bakım
Yardımların Finansmanı
4. Zorunlu sosyal sigortalar dahilinde doğum yardımı sağlayan her türlü katkı ve bu yardımları sağlamak amacıyla arttırılan bordolara dayanan bütün vergiler, ister işçi ve işveren tarafından ortaklaşa ödensin, ister sadece işveren tarafından ödensin, cinsiyet ayrımcılığı yapılmadan tüm erkek ve kadın çalışan sayısı göz önüne alınarak ödenmelidir.
İş Güvencesi ve Ayrım Yapmama İlkesi
5. Konvansiyon’un 5.maddesinde belirtildiği üzere, bir kadın izni bittikten sonra eski işine ya da aynı oranda ücret alacağı eşdeğer başka bir işe dönme hakkına sahip olmalıdır. Konvansiyonun 4. ve 5. maddelerinde belirtilen izin periyodu, izinli kadının haklarının belirlenmesi için bir hizmet periyodu olarak düşünülmelidir.
Sağlığın Korunması
6. (1)Üyeler, hamile ya da çocuğunu emziren kadının ve çocuğunun güvenlik ya da sağlığı ile ilgili işyeri risklerinin değerlendirilmesini garanti etmek için önlemler almalıdırlar. Değerlendirmenin sonuçları söz konusu kadının bilgisine sunulmalıdır.
(2) Konvansiyonun 3. maddesinde yer alan durumlardan herhangi biri ya da yukarıda, 1. fıkrada değinilen önemli bir risk belirlendiğinde, uygun bir tıbbi sertifika temelinde; söz konusu işe aşağıdaki biçimlerde alternatifler bulunmalıdır:
(a) Riskin ortadan kaldırılması
(b) Söz konusu kadının çalışma koşullarının uyarlanması
(c) Böyle bir uyarlama mümkün değilse, ücret kaybı yaşanmadan başka bir mevkie transferi
(d) Böyle bir transfer mümkün değilse, ulusal yasalar, düzenlemeler ve uygulamalar doğrultusunda ücretli izin
(3) 2. fıkrada bahsi geçen önlemler, özellikle aşağıda belirtilen durumlarda alınmalıdır:
(a) Elle ağırlık kaldırma, taşıma, itme ve çekmeyi içeren külfetli işler
(b) Sürekli yenilenen bir sağlık tehdidini ifade eden biyolojik, kimyasal ve fiziksel faktörlere maruz kalmayı içeren işler
(c) Özel bir denge gerektiren işler
(d) Uzun bir zaman dilimi boyunca oturma, ayakta durma ya da aşırı sıcaklıklar ve titreşimler sebebiyle fiziksel zorlanma içeren işler
(4) Tıbbı bir sertifikanın, söz konusu işin hamilelik ya da çocuğun emzirilmesiyle bağdaşmadığını beyan etmesi durumunda, hamile ya da çocuğunu emziren kadın, gece işleri yapmaya zorlanmamalıdır. (5) Kendi için güvenli olduğu andan itibaren kadın, işine ya da eş değer başka bir işe geri dönme hakkını saklı tutmalıdır.
(6) Kadının hamileliğiyle ilgili tıbbı denetim geçirmesi dolayısıyla, gerekli olduğu durumlarda ve iş veren bilgilendirildikten sonra, kadının işyerinden ayrılmasına izin verilmelidir.
Çocuk Emziren Kadınlar
7. Ulusal hukuk ve uygulamalar tarafından belirlenen tıbbı sertifika ve diğer ilgili sertifikaların oluşturulmasıyla, çocuk bakımının sıklığı ve uzunluğu, özgül gereksinimlere göre uyarlanmalıdır.
8. Uygulanabilirliği bulunan yerlerde ve söz konusu işveren ve kadının da onayıyla, günlük emzirme izinlerine ayrılan zamanı birleştirerek, çalışma gününün başında ya da sonunda çalışma saatinin azaltılmasını sağlamak mümkün olmalıdır.
9. Uygulanabilirliği bulunan yerlerde, işyerinde ya da işyerinin yakınında yeterli hijyenik koşullar altında, emzirme için tesisler yapılmasına dair şartlar konulmalıdır.
İlgili İzin biçimleri
10.(1) Doğum sonrası izninin bitmesinden önce annenin ölmesi durumunda çalışan babanın, doğum sonrası annelik izninin kullanılmamış olan kısmına eşit olan zaman boyunca izin alma hakkı vardır.
(2) Çocuğun doğumundan sonra ve doğum sonrası iznin bitmesinden önce, annenin hastalanması ya da hastaneye yatırılması durumunda anne çocuğun bakımını sağlayamıyorsa, ulusal yasalar ve uygulamalara uygun olarak, çalışan babanın, çocuğun bakımını üstlenmek için doğum sonrası annelik izninin kullanılmamış olan kısmına eşit olan zaman boyunca izin alma hakkı vardır.
(3) Çocuğun çalışan anne ya da babasının, annelik izninin bitimini takip eden dönemde ebeveyn iznini kullanma hakkı olmalıdır.
(4) Ebeveyn izninin verileceği dönem, iznin uzunluğu ve ebeveyn yardımlarının ödenmesi, çalışan ebeveynler arasında ebeveyn izninin dağılımı ve kullanımını da içeren diğer biçimsel unsurlar, ulusal yasa ve düzenlemeler tarafından belirlenmeli ya da her halükarda ulusal uygulamalarla uyumlu olmalıdır.
(5) Ulusal hukuk ve pratiklerin evlat edinmeye izin verdiği yerlerde, evlat edinen ebeveynler özellikle izinler, yardımlar ve iş güvencesi açılarından Konvansiyonun sağladığı koruma sistemine dahil olmalıdırlar.
ILO C156 sayılı Aile Sorumlulukları Olan Kadın ve Erkek İşçilere Fırsat ve Davranış Eşitliği Sağlanması Sözleşmesi, 1981
Sözleşme genel olarak kadın ve erkeklerin aile sorumluluklarından dolayı ekonomik aaliyetlere katılımda karşılaştıkları zorlukları ortadan kaldırmak, en aza indirmek için hazırlanmıştır. Sözleşme, Kadın ve erkek işçilerin böylesi durumlarda herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmadan, ailevi sorumlukları ve istihdamları arasındaki anlaşmazlıkları çözebilmek için hazırlanmıştır. “Aile Sorumlulukları Olan Kadın ve Erkek işçilere Fırsat ve Davranış Eşitliği Sağlanması” konusunda ulusal koşullar ve imkanlar çerçevesinde alınacak önlemeler: Ø Özgürce iş seçim hakkı sağlanmalıdır.Ø İstihdamda ve sosyal güvenlikte ihtiyaçlarının dikkate alınmalıdır.Ø Aile Sorumlulukları Olan Kadın ve Erkek işçilerin ihtiyaçları toplumsal planlamada dikkate alınmalıdır.Ø Çocuk bakımı ve aile hizmetleri gibi konularda kamu yararına yapılan hizmetler –kamuda ve özelde- teşvik edilmelidir.Ø Aile Sorumlulukları Olan Kadın ve Erkek işçilere Fırsat ve Davranış Eşitliği konusunda bilgilendirme ve eğitim yoluyla kamusal bir anlayış oluşturulmalıdır.Ø İşgücüne entegrasyonu sağlanması ve bunun korunması kadar, aile sorumlulukları ortadan kalktığında tekrar işgücüne katılım sağlanmalıdır.Ø Aile sorumlulukları iş sonlandırmanın geçerli bir nedeni olarak görülmemelidir.Ø İşveren ve işçi örgütlerin bu önlemlerin oluşturulmasına ve uygulanmasına katılma hakları vardır.