28 Aralık
2011 Tarih ve 28156 sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Genel Sağlık Sigortası Kapsamında
Gelir Tespiti, Tescil ve İzlem Süreci İlişkin Usul ve Esaslar hakkında
Yönetmelik ile Primlerin Ödenmesi Konusunda Bilgi Notu
İşsizler,
yoksullar, gençler, tarımda güvencesiz çalışanlar, kayıt dışı çalıştırılanlar,
part-time ve saat ücreti karşılığında çalışanlar, üniversite öğrencileri, yeşil
kartlılar, sosyal güvencesi olmayan ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler, 1 Ocak
2012 tarihinde reklamları değil gerçekleri görmeye hoş geldiniz!
Genel Sağlık Sigortası(GSS) Zorunluluğunda İkinci Aşama 1
Ocak 2012’de Başlıyor
1
Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununda; Genel Sağlık Sigortası zorunluluk esası üzerine
kurulmuştur.
Referandum ve genel seçimler
nedeniyle uygulaması zorunlu olan hükümler 1 Ocak 2012 tarihine ertelenmişti.
Ertelenen hükümler:
Sosyal güvencesi olmayanlar ile
bakmakla yükümlü oldukları kişilerin, genel sağlık sigortası zorunluluğu önce 1
Ekim 2010’a, daha sonra 1 Ocak 2012 tarihine ertelenmişti.
Kısmi süreli iş sözleşmesi ile ay
içerisinde 30 günde az çalışan sigortalıların eksik günlerine ait GSS
primlerini 30 güne tamamlama yükümlülüğü 1 Ocak 2012 tarihine ertelenmişti.
9 Milyon 320 bin civarındaki yeşil
kartlının SGK tarafından devir alınma işlemleri 1 Ocak 2012 tarihine
ertelenmişti.
Kamu
çalışanlarının GSS priminin maaşlarından ödenmesi 1 Ocak 2012 tarihine
ertelenmişti.
ZORUNLU GENEL SAĞLIK
SİGORTASI KAPSAMINDA GELİR TESPİTİ, TESCİL VE İZLEM SÜRECİ
Gelir tespitini hangi kurumlar yapacaktır?
Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığına bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca gelir tespiti
yapılacaktır.
Gelir tespiti Kimlere Yapılacaktır?
Genel Sağlık Sigortalısı olmayanlar ve bakmakla yükümlü
olduğu kişiler ile Genel Sağlık Sigortalılığı statüsü sona erenler ve bakmakla
yükümlü olduğu kişiler.
Gelir
Tespitinde Esas Alınacak Aile Bireyleri Kimlerdir?
Gelir tespitinde, aynı hane içinde
yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük anne ve büyük babadan oluşan aile esas
alınır.
Re’sen
Tescil ve Gelir Tespiti Başvurusu Nasıl Yapılır?
Genel Sağlık Sigortalısı olmayanlar ve GSS’lılığı statüsü
sona erenler ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler SGK tarafından Re’sen tescil
edilir. Ayrıca gelir tespitini yaptırmak
üzere 1 ay içerisinde vakıflara başvurması gerektiği SGK tarafından Re’sen tescil edilen kişilere bildirilir.
Re’sen Genel Sağlık Sigortası
tescili yapılan kişilerin gelir testi işlemleri, SGK veya ilgili vakıf tarafından
ailenin yazılı muvafakat alınarak vakıf tarafından sonuçlandırılır.
Kendisine gelir testi yapılmasını
istemeyenler ile tescilin tebligatı yapıldığı tarihten itibaren 1 ay içerisinde
gelir testi yapılması yönünde muvafakat vermeyenlerin gelirleri asgari ücretin
2 katı prim öder.
Gelir testine tabi tutulacak kişinin
gelir testi yaptırmak üzere vakfa bizzat yazılı başvurusu esastır.
Özürlülük ve yaşlılık gibi nedenler
de ise vekili tarafından başvuru yapılabilir.
Gelir testine tabi tutulacak
kişilerden kişi başı gelirlerini asgari ücretin 2 katından fazla olduğunu beyan
edenler için gelir testi yapılmaksızın, beyan edilen gelir esas alınarak Genel
Sağlık sigortası tescili yapılır.
GSS
tescilinin Re’sen yapıldığı tarihten itibaren prim tahakkuk ettirilir ve ödeme
yükümlülüğü başlar.
Başvuru yeri: Başvuru kişinin adrese
dayalı nüfus kayıt sisteminde kayıtlı ikametgahının bulunduğu il ve ya ilçe
idari sınırları içerisindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’nca yapılır.
Hane(Ev)
Ziyaretleri: Vakıf personeli tanıtıcı kimlik belgesi gösterilmek
suretiyle bilgi formu kullanılarak, başvuruda bulananların ikametgahlarına
gidilecek hane ziyaretleri gerçekleştirilir.
Gelir
tespitinin yenilenmesi:
Doğum, ölüm, evlenme, boşanma vb. nedenlerle gelir testi yenilenir.
GSS tescili yapıldığı tarihten
itibaren primi devlet tarafından ödenenler ile asgari ücretin üçte biri
üzerinden prim ödeyenlerin hane ziyaretleri her yıl yenilenir.
Aile içindeki bireylere ait veriler
BSYHP’de otomatik olarak güncellenir.
Hane de meydana gelen
değişikliklerde adrese dayalı nüfus kayıt sistemi kayıtları esas alınır.
Gelir
Tespitine Esas Veriler Nelerdir?
Gelir tespitinde, aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve
taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak aile içinde kişi
başına düşen gelirin aylık tutarının tespitinde puanlama formülünün gelir
tespit ölçütleri kullanılır.
Puanlama
Sisteminde, şu unsurlar dikkate
alınır.
Kişilere ait taşınır ve taşınmazlar ile bunlardan doğan
haklar
Aile bireylerinin bankalardaki tüm
hesaplarına ilişkin bilgiler
Sürekli
olarak alınan nakdi sosyal yardımlar
(SHÇEK
Sosyal Ekonomik Destek Yönetmeliği ile yoksul çocukların öğrenimi için her bir
çocuk için ödenen ayda 300-400 TL, 2022 sayılı yasa gereği 3 ayda bir güçsüzlere
ve yaşlılara yapılan 300 TL ile özürlülere yapılan 500-600 TL nakdi
yardımlar, 5378 sayılı yasa gereği %50 ve yukarı ağır özürlülük raporu olanlara
ödenen net asgari ücret tutarındaki ödeme, gelir tespitinde kullanılan puanlama
sistemi içine konuluyor. Özetle güçsüzlere, yaşlılara özürlülere, engellilere
ve yoksul ailelerin çocuklarının eğitimi için ödenen nakdi yardımlar kişilerin
gelir tespitinde esas alınmıştır.)
Gelir tespiti iş ve işlemleri,
kişinin gelir tespiti başvurusundan itibaren en geç 1 ay içerisinde tamamlanır.
Gelir tespiti sonucu elde edilen
ailenin ortalama aylık geliri, gelir tespitinde esas alınan aile bireyi
sayısına bölünerek aile içindeki kişi başına düşen gelir tespit edilir.
Aylık Ne
Kadar Zorunlu Prim Ücreti Ödenecek?
GSS zorunluluğu kapsamında ne kadar
prim ödeyecekleri yapılacak olan gelir testi sonuçlarına göre aile içindeki
kişi başına düşen aylık gelir tutarına bakılarak belirlenecektir.
Buna göre kişi başına düşen aylık
gelir;
1.
Asgari ücretin üçte birinden( 295 TL ) az olan vatandaşların primleri devlet tarafından
ödenecektir.
2.
Asgari ücretin üçte biri( 295,3 TL) ile asgari ücret(886,5
TL) arasında olanların, 295,3 × %12=35,4
TL
3.
Asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında olanların 886,5
× %12 = 106,38 TL
4.
Asgari ücretin iki katından daha fazla olanların 1773 × %12 =
212,76 TL tutarındaki primleri
kendileri tarafından ödenecektir.
SGK Genel Sağlık Sigortalısı olan bu kişiler
için her ay Genel Sağlık Sigortası Primini Re’sen tahakkuk ettirerek tahsil
edecektir.
(Aylık geliri 295 TL olan zengindir. AKP
Hükümeti “Genel Sağlık Sigortası primini ödemeyen yoksul vatandaşların
primlerini devlet ödeyecek” demişti. Oysa kanuna göre ancak bütün ay boyunca
eline geçen para 295 TL’den az olanlar yoksul kabul ediliyor. Aylık geliri kişi
başı 295 TL ve daha fazla olan bütün vatandaşlar her ay 35 TL ile 212 TL prim
ücreti ödeyeceklerdir. primini ödeyemeyenler
sağlık hizmetlerinden faydalanamayacaklardır.)
Kısmi Süreli Çalışanların Eksik Primlerini Kimler
Ödeyecek?
30 Günden az çalışan sigortalılar(herhangi bir işyerinde part-time ve saat üzerinden ücretli çalışanlar,
sözleşmeli öğretmenler, 4/c liler vs), eksik günlerine ait
Genel Sağlık Sigortası primlerini 30 güne tamamlamakla yükümlü olacaklardır.
İlgili çalışan tarafından eksik primler yatırılmaz ise Genel Sağlık
Sigortasından yararlandırılmayacağı gibi ödenmeyen primler SGK tarafından
ilgili çalışandan faiziyle tahsil edilecektir.
Yeşil Kart sahiplerinin Durumu Ne Olacak?
Yeşil kart sahiplerinin tedavi giderleri 1 Ocak 2012
tarihinden itibaren SGK bütçesinden ödenecektir.
Mevcut Yeşil Kart sahipleri vize
süreleri geldiğinde, vize tarihinden itibaren 1 ay içinde gelir tespitini
yaptırmak üzere Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları’na başvurmaları
gerekir.
Bu gelir tespiti sonucunda kişi
başına düşen aylık gelirinin asgari ücretin üçte birinden az olması halinde hak
sahipliliklerinin devamı sağlanacaktır.
Asgari ücretin üçte birinden daha
fazla olması halinde ise gelir durumlarına göre GSS primlerini (35,4 TL -212,7
TL) kendileri tarafından ödenecektir.
Prim
Borcu Olanların Durumu Ne Olacak?
60 günden fazla prim ve prime
ilişkin borcu bulunan ve bu borcu tecil ve taksitlendirmeyen sigortalıların,
talepte bulunmaları halinde yapılacak gelir tespiti sonrasında bu kişiler Genel
Sağlık Sigortası kapsamına alınacaktır.
Kamu
Çalışanlarının GSS Primleri Maaşından mı Kesilecek?
Ekim 2008 tarihinden sonra işe başlayan kamu çalışanlarının GSS
prim ödemesi 1 Ocak 2012 tarihine ertelenmişti. Kamu çalışanlarından daha önce
emekli sandığı ve SGK tarafından ödenen Genel Sağlık Sigortası primi şimdi %5
çalışanın maaşından %7,5 ise işverenden kesilecektir. Yani 1 Ocak 2012
tarihinden itibaren Ekim 2008 tarihinden sonra işe giren kamu çalışanları maaşı
%5 azalacaktır.(uygulamaya ilişkin yönetmelik SGK tarafından henüz
çıkarılmadı.)
Üniversite
Öğrencilerinin Sağlık Giderlerini Kim Karşılayacak?
1 Ocak 2012 tarihi itibariyle üniversite öğrencilerinin
tedavi giderleri üniversite sağlık kültür ve spor daire başkanlığı tarafından
karşılanmayacaktır.
Aile fertleri(anne-baba-eş)
tarafından sosyal güvencesi sağlanan ve 25 yaşını doldurmamış üniversite
öğrencilerinin sağlık giderleri SGK tarafından karşılanacaktır.
Aile fertleri içerisinde Sosyal
Güvencesi bulunmaması veya üniversite öğrencilerinin 25 yaşını doldurmuş olması
durumunda ikametgah ettikleri il veya ilçe merkezlerinde bulunan Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına başvurarak gelir tespiti yaptırmaları
gerekmektedir.
Ülkemizde öğrenim gören yabancı
uyruklu öğrenciler ise geldikleri ülkeler ile Türkiye arasında Sosyal Güvenlik
Sözleşmesi imzalanmış ise sağlık yardımlarından faydalanma hakkı bulunan
öğrenciler sözleşme kapsamında sağlık yardımlarından yararlanır. Bu öğrenciler
SGK’ya başvurarak Genel Sağlık Sigortalılıklarını aktif hale getirmeleri
gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalanmamış
ülkelerin öğrencileri SGK sistemine kayıt yaptırarak prim giderlerini ödemesi
ile Genel Sağlık Sigortalılığı hakkı başlar. Ağır tedavi gerektiren sağlık
sorunları genel sağlık sigortalılığın başladığı tarihten önceki bir döneme ait
olması durumunda tedavi giderleri kurum tarafından karşılanmayacaktır.
SES GNEL MERKEZİ